|
بحران بی آبی و خیزش تشنگان (دی ۹۷) زینت میرهاشمی
بحران بی آبی همچنان زندگی مردم ایران را تهدید می کند. در ماه دی خبرهای نگران کننده در مورد مشگل بی آبی در رسانه های حکومتی منتشر شد. یکی از پایوران حکومت اعلام کرد که؛ در تابستان امسال بیش از ۳۰ میلیون نفر دچار تنش آب آشامیدنی شدند. روز دوشنبه ۱۷ دی ۹۷ وزارت نیرو خبر داد که کاهش ورود آب به سدهای کشور باعث شده که ۵۲ درصد از مخازن ۱۷۸ سد بزرگ کشور خالی باشند. به گزارش ایرنا، ۸۹ درصد از ظرفیت مخازن سدهای استان اصفهان خالی است و آب موجود در مخزن سد زاینده رود به ۱۱درصد رسیده است. محمد حسین شریعتمدار، سرپرست مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران گفت: «فقط پنج سال تا بروز فاجعه عمومی آب در کشور فاصله داریم که ناشی از ۵۰ سال سو تدبیر در این زمینه است.» (ایرنا، چهارشنبه 12 دی ۹۷) عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست بزرگترین معضل کشور را مساله آب دانست و گفت: «۹۰ درصد آب کشاورزی از سفره های زیرزمینی تامین می‌شود و امروز شاهد جنگ بین شهری بر سر تامین آب هستیم.» (ایسنا، پنجشنبه ۲۷ دی ۹۷) یک مجلس نشین از شهر بابک با اشاره به بحران آب گفت: «جنوب کشور با کمبود آب روبرو است، اگر این مشکل ادامه پیدا کند ۲۰ میلیون نفر از جمعیت باید جا به جا شوند و این مساله مشکلات اجتماعی عدیده‌ای در پی دارد. ... بیشتر آب استان کرمان از چاهها و سفره های آب زیرزمینی تامین می شود و از آب شرب برای مس سرچشمه و معادن استفاده می‌شود. بنابراین کیفیت آب افت کرده است.» (ایلنا، جمعه ۳۰ آذر ۹۷) خشک شدن بخش بزرگی از دریاچه هامون صدها هزار نفر را در شرق ایران بیکار و آواره کرده است. ایلنا در روز پنجشنبه ۶ دی سال جاری گزارشی پیرامون مصائب کم آبی در سیستان منتشر کرد. در این گزارش از قول یکی از ساکنان این استان آمده است: « سیستان ۳۰۰ هزار کشاورز دارد. طی همین چندساله که خشکسالی و کم آبی بیداد کرده، ۵۰ درصد سیستانیها از اینجا مهاجرت کرده اند. بسیاری روستاها متروک شده، و مرزها در حال خالی شدن از سکنه هستند.» محمد فاضلی، عضو هیات علمی دانشگاه بهشتی می گوید: «شامگاه یکشنبه ۲ دی سال جاری در خانه هنرمندان به همراه جمعی از هنرمندان به تماشای فیلم «تالان» به کارگردانی محمد صادق دهقانی نشستم. مستندی پژوهشی درباره غارت منابع آب زیرزمینی این سرزمین که پیش تر درباره اش بسیار شنیده بودم. تالان حکایت غریب و قریبی است از چگونگی هم دست شدن سیاستمداران، شکست سیاستهای توسعه اقتصادی، مردمان در جست و جوی معاش، نمایندگان طالب رأی، منفعت طلبی‌های پیمانکاران، الگوی نادرست حکمرانی، اصرار بر تکرار اشتباهات، انکار مسائل محیط زیست و چشم بستن بر واقعیت.»
بحران کُشنده آب در اصفهان
بحران بی آبی در اصفهان به یک مساله حاد چندین ساله تبدیل شده و این بحران روز به روز عمیق تر می شود. یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ارتجاع در یک ارزیابی نگران کننده گفت: «با ادامه روند موجود، پیش بینی شده است که اصفهان تا سال ۲۰۲۵ از سکنه خالی خواهد شد.» (ایسنا، پنجشنبه ۲۷ دی ۹۷) به گزارش روز سه شنبه ۱۸ دی ۹۷ ایلنا: «در نتیجه انتقال آب زاینده‌رود به برخی استانهای همجوار، برداشتهای بی رویه صنایع بزرگ اصفهان و برخی افراد و گروهها در بالادست از این رودخانه- که از نتایج مداخلات و برنامه ریزیهای توسعه ای آمرانه و عجولانه دولتهای پیشین در طبیعت بوده-، این روزها شاهد عواقب دیرپا و ناخوشایند آن که در زندگی کشاورزان اصفهان تجلی یافته، هستیم. یک پژوهشگر کشاورزی با تاکید بر اینکه زاینده رود یک شاهرگ حیاتی برای اصفهان است که نمی بایستی زیاد به آن دست می زدند، گفت: «دست زدن به آن کار اشتباهی بوده است اما حالا که دست زده اند بازپس گرفتن آن از یزد و کرمان که به آن منابع آب عادت کرده اند، راحت نیست.» روز پنجشنبه ۱۳ دی ۹۷، علی دینی ترکمانی، استاد اقتصاد در کانال تلگرام خود پیرامون بحران آب در اصفهان نوشت: «وقوع این بحران، در این ابعاد، اجتناب ناپذیر نبوده است. درست است که بخشی از علّت آن، تحت تاثیر گرم شدن کره زمین و کاهش میزان بارندگی است؛ ولی، این فرع بر مساله است. دو علّت اساسی تر وجود دارد. یکی، سیاست نادرست انتقال آب زاینده‌رود از طریق لوله به شهر یزد است که در کوته نگری سیاستگذاران ریشه دارد. دیگری، تاسیس صنایع آب - بر ذوب آهن (در فولادشهر) و فولاد (در مبارکه) اصفهان است. راه کار تامین آب با کیفیت بهتر برای ساکنان شهر یزد (یا شهر قم)، انتقال آب نبود که در بلندمدت با بر هم زدن تعادل اکوسیستمی، همه جا را در بحران فرو برد. بلکه، تامین آب اشامیدنی از طریق آب بسته‌بندی شده در بطری بود.» رییس شورای فرمایشی شهر ورزنه پیرامون اعتراضات حقآبه داران شرق اصفهان گفت: «آب را در لوله ها با فشار بالا از کنار گوش مردم به جایی که قبلاً در آن هیچ چیزی نبوده، انتقال می دهند و باعث شده اند آنجا چنان رونق بگیرد که کشاورزان زمینهای شان را رها کرده، برای کار به استان یزد بروند. ... در ازای آبادی صنایع یزد، زمینهای زراعی چندهزارساله ورزنه‌ای‌ها کویر شده است.» (ایلنا، سه شنبه ۱۱ دی ۹۷) قائم مقام سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان می گوید: «در بالادست زاینده رود آب را مستقیما و با پمپاژ از رودخانه برداشت می کنند. در چنین شرایطی، کسری بارش به طور کامل به پایین دست تحمیل می‌شود. عملا یک قطره آب به کشاورزان پایین دست اصفهان تحویل داده نشده، به غرب اصفهان که باغات، بنیان اراضی شان بوده، در حد یک آبیاری حدود سی میلیون متر مکعب بعد از کلی پیگیری و تنش که فقط درختان نخشکد، داده شد. البته ما چندهزار هکتار خشکیدگی باغات را هم داشتیم.» (ایلنا، یکشنبه ۲۳ دی ۹۷) موضوع حقآبه کشاورزان اصفهان همچنان مردم مناطق شرق اصفهان را رنج می دهد. روز آدینه ۱۴ دی، حسن کاظم زاده که یکی از کشاورزان اهل ورزنه است، در گفت و گو با خبرنگار ایلنا پیرامون مطالبات معترضان اظهار داشت: قرار بود آذرماه به کشاورزان برای کشت‌شان آب داده شود که ندادند. ۱۵ دی هم قرار بود آب داده شود که باز هم داده نشد و زمان آن را به تاخیر انداختند. اکنون زمان کشاورزی است و کشاورزان نیازمند آب هستند. این کشاورز ورزنه‌ای در خصوص انتقال آب به استان یزد، گفت: آبی که به اسم شرب به استان یزد می رود، در اصل برای صنعت است. در دولت آقای خاتمی که این انتقال آب اتفاق افتاد، قرار بود تونلی جهت انتقال آب برای کشاورزان اصفهان زده شود که هنوز هم ساخته نشده است. معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان می‌گوید: «قرار است آب زاینده‌رود برای کشت پاییزه کشاورزان اصفهان حدود ۲۰ روز باز شود. (رادیو زمانه، ۳۰دی ۹۷) و سرانجام معاون شرکت آب منطقه ای اصفهان با حضور در جمع کشاورزان در مسجد گلزار خوراسگان وعده باز شدن آب برای کشاورزان شرق اصفهان در هفته اول بهمن را داد، وعده ای که باید از سوی شورای هماهنگی زاینده‌رود و مسئولان وزارت نیرو تصویب شود.
خیزش تشنگان، جنبش کشاورزان شرق اصفهان بر اساس تصویرها و ویدئوهای منتشر شده در شبکه های اجتماعی کشاورزان شرق اصفهان (ورزنه، خوراسگان و ...) در ادامه اعتراضهای خود، از روز اول دی امسال با تجمع و تظاهرات گوناگون به جنبش برای حقآیه ادامه دادند. زنان زحمتکش ورزنه در حمایت از اعتراض و راهپیمایی کشاورزان برای بدست آوردن حقآبه و جاری شدن آب زاینده رود در تظاهرات و تجمع کشاورزان نفش فعال داشتند. دور جدید اعتراضهای کشاورزان از پایان شهریور ماه امسال برای تأمین حقآبه آغاز شد. کشاورزان اصفهان فروردین سال جاری و اسفند سال گذشته نیز در اعتراض به عدم تامین حقآبه بارها تجمع کردند. ۲۵ حرکت اعتراضی از جانب کشاورزان پیرامون مساله بی آبی در دی ماه به قرار زیر است: شنبه اول دی- کشاورزان و حامیان زاینده رود در مرکز شهر ورزنه در مقابل بخشداری تجمع کردند. این تجمع در هشتاد و ششمین روز طی چند ماه گذشته است. یکشنبه ۲ دی- کشاورزان ورزنه اقدام به برگزاری تجمع در مسجد روستای وجاره کردند. دوشنبه ۳ دی- تجمع کشاورزان و عشایر مغان در اعتراض به فروش شركت کشت و صنعت مغان/ کشاورزان ورزنه دست به تجمع زدند. آنها خطاب به همه مسئولان رژیم گفتند: ما کشاورزان ورزنه به آنها می‌گوییم حقآبه را برگردانید! این خواسته را با صدای بلند می گوییم. سه شنبه ۴ دی- کشاورزان ورزنه درکنار خط انتقال آب به یزد اقدام به تجمع اعتراضی کردند و سپس با نیروهای امنیتی و یگانهای ضدشورش که برای سرکوب آنان گسیل شده بودند، درگیر شدند. کشاورزان با لودر خط لوله آب به یزد را تخریب کردند. چهارشنبه ۵ دی- کشاورزان ورزنه برای پنجمین روز متوالی در خیابانهای شهر ورزنه دست به راهپیمایی زدند. کشاورزان خوراسگان روبروی میدان مرکزی تره بار خوراسگان تجمع کردند. در این تجمع یک کشاورز سالمند جلوی یک آخوند را گرفته و خطاب به او گفت: «کو اسلام؟ کو عدل علی؟ خودم مریضم. زنم توی خونه مریضه. برم به کی بگم که زنم می خواد بره دکتر؟ کمیته امداد میگه تو کشاورزی برو. کو کشاورزی؟ کو کشاورزی؟ .... دستم رو جلوی کسی دراز نکردم. حالا خودم موندم. زندگی ام لنگه. کو حکومت اسلامی؟ کو اسلام؟ حکومت حضرت علی هم همی جور بود؟ حکومت حضرت علی حق‌الناس بود. اینها چرا همچین می کنن به ما؟ چرا ظلم به ما می کنن؟» پنجشنبه ۶ دی- در این روز کشاورزان خوراسگان به کشاورزان ورزنه پیوسته و به اصفهان رفته و دست به یک تجمع بزرگ ۲ هزار نفره زدند. کشاورزان ورزنه و خوراسگان در ابتدای ورودی شهر ورزنه تجمع کرده و سپس از آنجا راهپیمایی خود را آغاز کردند. آدینه ۷ دی- کشاورزان شرق اصفهان از ورزنه هفتمین روز متوالی راهپیمایی اعتراضی خود را برگزار کردند. کشاورزان در ابتدا در دروازه عباس شهر ورزنه تجمع کرده و سپس از آنجا راهپیمایی خود را آغاز کردند. یکشنبه ۹ دی- کشاورزان ورزنه نهمین روز متوالی راهپیمایی اعتراضی خود را برگزار کردند و شعارهایی علیه دولت و مسئولان آن سر دادند و خواستار استعفای آنها شدند. مجموعه شعارهای کشاورزان در پایان این بخش آمده است. چهارشنبه ۱۲دی- اهالی روستای مرسه دهستان سیاهکلرود چابکسر در اعتراض به قطع درختان مرکبات شان توسط منابع طبیعی دست به تجمع اعتراضی زدند. کشاورزان شرق اصفهان اعم از زنان و مردان، در پاسخ به فراخوان قبلی، در کنار پل خواجو در شهر اصفهان تجمع اعتراضی خود را آغاز کردند. این تجمع اعتراضی، باوجود بسیج گسترده ماموران ضد شورش حکومت، صورت گرفت. یگانهای ضد شورش با سدکردن مسیر راهپیمایی کشاورزان تلاش کردند آنها را پراکنده سازند. نیروی انتظامی برای ممانعت از عبور جمعیت چند هزار نفره به سمت استانداری اصفهان، اقدام به حمله و هجوم به جمعیت نمود و تعدادی از آنها را مضروب و مصدوم نموده و اقدام به شلیک هوایی کردند./ کشاورزان عرب آباد در استان خراسان جنوبی در اعتراض به ادعای مالکیت نمودن اوقاف بر مناطق مسکونی، تجمع اعتراضی برگزار کردند. معترضان چندین دستنوشته در دست داشتند که روی آنها نوشته شده بود: «آب کشاورزی را به آب و فاضلاب نفروشید، اراضی کشاورزی را که به ویرانه تبدیل می‌شود آباد کنید، حق قانونی خودمان را می خواهیم و نه بیشتر.» پنجشنبه ۱۳ دی- برای سیزدهمین روز متوالی کشاورزان ورزنه با شعار«مرگ بر روحانی دروغگو» دست به تجمع اعتراضی و راهپیمایی زدند. آدینه ۱۴ دی- کشاورزان ورزنه با شعار«ننگ ما ننگ ما دولت الدنگ ما» راهپیمایی خود را از دروازه عباس در این شهر آغاز کردند./ جمعی از شهروندان شهرستان ربط در استان آذربایجان غربی در اعتراض به عملکرد اداره آب و نداشتن سیستم فاضلاب تجمع کردند./ جمعی از شهروندان سیستان و بلوچستان در اعتراض به بحران آب در این منطقه اقدام به برگزاری تجمع و تشکیل زنجیره انسانی کردند. معترضان کم شدن آب منابع حیاتی منطقه سیستان و بلوچستان را هشداری جدی دانستند و خواستار پیگیری مشکلات کم آبی منطقه توسط مسئولان استان و رایزنی وزارت خارجه برای محقق شدن حقآبه دریاچه بین‌المللی هامون شدند. دوشنبه ۱۷دی- کشاورزان ورزنه برای هفدهمین روز پس از تجمع در کنار دروازه عباس در این شهر که ساعت ۱۰ صبح صورت گرفت، در سطح شهر ورزنه دست به راهپیمایی زدند. سه شنبه ۱۸دی- جمعی از شهروندان در کرمان به دلیل مخالفت با سدسازی و نقل و انتقال بین حوزه ای آب هلیل رود و ابراز نگرانی از خشک شدن تالاب بین المللی جازموریان اقدام به برگزاری تجمع اعتراضی کردند. چهارشنبه ۲۶ دی- کشاورزان بخش اسفرورین در اعتراض به اجرایی نشدن استمهال سه ساله وامهای کشاورزی، مقابل بانک کشاورزی این شهر تجمع کردند.
شعارها، پلاکاردها و دست نوشته های کشاورزان اصفهان
ما کشاورزان اصفهان برای گرفتن حق شرعی و قانونی خود تا آخرین قطره خون خود ایستاده ایم ما ستم‌دیدگان ورزنه خواستار حقآبه قانونی خود هستیم مسئول بکش خجالت از این همه خیانت عزا عزاست امروز روز عزاست امروز زندگی کشاورز روی هواست امروز مرگ با عزت بهتر از زندگی با ذلت است ما آبروی دشمن زاینده رود را می بریم حقآبه را اگر ندهید تن به شهادت می دهیم می ایستیم می جنگیم حقمونو می گیریم می میریم می میریم ذلت نمی پذیریم ننگ ما ننگ ما دولت الدنگ ما دشمن ما همین جاست الکی میگن آمریکاست جهانگیری خطا کرد اصفهونو فنا کرد یا حجت ابن الحسن دروغ به ما گفت حسن درود بر کشاورز مرگ بر ستمگر ای مردم ورزنه، مسئول ما زر زنه ما زنده ایم زاینده رود، پاینده باد زاینده رود مسئول بی‌لیاقت زاینده رود ما کو همسایه با غیرت اتحاد اتحاد همشهری با غیرت اتحاد اتحاد ای مردم زحمتکش اتحاد اتحاد ای مردم ستمکش اتحاد اتحاد مسئول بی‌لیاقت مرگت باد مرکت باد روحانی دروغگو زاینده رود ما کو مسئولان حیا کنید حقآبه را رها کنید با آبرومان دشمن بی آبرو را می کشیم یا حجت ابن الحسن ریشه ظلم بکن ای مردم زحمتکش اتحاد اتحاد مسئول بی‌لیاقت استعفاء استعفا مسئولان حیا کنید حقآبه را رها کنید تا آب نیاد تو رودخونه برنمی‌گردیم تو خونه دشمن زاینده رود مرگت باد شرمت باد بازاری با غیرت حمایت حمایت آب زاینده رود حق مسلم ماست اهالی با غیرت حمایت حمایت ننگ ما ننگ ما صدا و سیمای ما مرگ بر ستمگر درود بر کشاورز مردم دیگه بیدارن از وعده ها بیزارن حقآبه زاینده رود حق مسلم ماست نیروی انتظامی حامی دزدان نشو بیشرف بیشرف ولش کن ولش کن مسئول اگه ندارید برید قبرس بیارید درود بر کشاورز مرگ بر بی‌غیرت مرگ بر بی غیرت حقآبه ما کو؟ زاینده رود ما کو؟ ای وزیر خائن آواره گردی حق و عدالت مُرد جنبش احیای زاینده رود حتی اگر بمیریم، حقآبه را می گیریم
منبع: نبردخلق شماره ۴۰۷، یکشنبه اول بهمن ۱۳۹۷ - ۲۱ ژانویه ۲۰۱۹
|