|
زنان در مسیر رهایی (آبان ۹۶) اسد طاهری
دختران بسکتبالیست ایران در جایگاه چهارم آسیا نوجوانان دختر بسکتبالیست که تا یک روز پیش از آغاز رقابتهای آسیایی، هنوز از حضور خود در جدول رقابتها اطمینان نداشتند، به مقام چهارم آسیا رسیدند. دختران زیر ۱۶ سال ایران با سه پیروزی و دو شکست تا مرحله نیمه نهایی این مسابقات صعود کردند. در بازی رده بندی، تیم نوجوانان بسکتبال ایران با شکست در برابر قزاقستان به مقام چهارم آسیا رسید. این نخستین حضور دختران بسکتبالیست ایران در تمامی رده های سنی پس از نزدیک به چهار دهه در رقابتهای رسمی بین المللی بود. فدراسیون جهانی بسکتبال (فیبا) به دلیل بدهی فدراسیون بسکتبال جمهوری اسلامی، در پی جلوگیری از حضور تیم ایرانی در این مسابقات بود و تنها بعد از پرداخت بدهی مجوز شرکت آنها را صادر کرد. "فیبا" پیشتر با حجاب اجباری دختران بسکتبالیست موافقت کرده بود.
عربستان اجازه ورود زنان به ورزشگاهها را خواهد داد عربستان سعودی از سال آینده ورود زنان به ورزشگاهها آزاد خواهد کرد. با این حال آنها فقط همراه خانواده های شان می توانند در ورزشگاهها حضور یابند. مقررات جدید شامل ورزشگاههای سه شهر پرجمعیت "ریاض"، "جده" و "دمام" می شود. تا پیش از این، از ورود زنان به ورزشگاه به طور کلی جلوگیری می شد. دستور تازه گام دیگری در جهت دادن آزادیهای بیشتر اجتماعی به زنان در کشوری است که به طور سنتی با مقررات سخت جدایی جنسیتی اداره می شود. پیش از این، ممنوعیت رانندگی زنان نیز برچیده شده بود. "محمد بن سلمان"، ولیعهد عربستان، گفت که بازگشت "اسلام معتدل" در طرحهایش برای مدرنیزه کردن کشور نقش اساسی دارد. او گفت که ۷۰ درصد جمعیت عربستان سعودی به سن ۳۰ سالگی نرسیده اند و خواهان "زندگی ای هستند که مذهب در آن به معنی مدار است".
افزایش سه برابری بیکاری زنان تحصیل کرده در ایران معاون روحانی در امور بانوان و خانواده می گوید نرخ بیکاری زنان تحصیل کرده نسبت به مردان در تهران و بیشتر نقاط کشور سه برابر بیشتر است. معصومه ابتکار این آمار را روز دوشنبه ۸ آبان در مراسم گشایش نمایشگاه الکامپ (صنایع الکترونیک و کامپیوتر) در بجنورد ارایه کرد. در چهار دهه گذشته زنان در ایران نیمی از فارغ التحصیلان دانشگاهها را تشکیل داده اند، اما با توجه به تازه ترین آمارهای رسمی، در بازه زمانی بهار ۱۳9۵ تا بهار ۱۳9۶، تنها ۱۴,۹ درصد زنان وارد بازار کار شده اند و مردان ۶۴,۱ درصد بازار کار را در دست خود دارند.
کارت زرد برای دیده شدن تار موی فوتبالیستهای زن فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی مقررات تازه ای برای بازی فوتبال زنان ابداع کرده است. براین اساس از این پس در صورتی که موی دختران فوتبالیست در زمین بازی از زیر مقنعه دیده شود، داور به آنها کارت زرد یا قرمز نشان خواهد داد. مسوولان جمهوری اسلامی با ایجاد و اختراع محدودیتهای گوناگون، بر سر ورزش بانوان و مسابقات آنها سنگ اندازی می کنند. هدف از این آزارها، منصرف کردن زنان از ورزش و حداقل کوچک نگه داشتن دایره آن است. از جمله این محدودیتها می توان به محروم کردن ورزشگاههای زنان از ابتدای ترین ملزومات مانند سرویس بهداشتی مناسب یا جایگاه خبرنگاران اشاره کرد. همچنین اجبار تیمها به برگزاری بازی در ساعت ۱۰ صبح، زمانی که بیشتر تماشاچیان سر کار هستند و ممنوعیت بازی پس از ظهر، از دیگر فشارهای دولتی بر زنان ورزشکار است. اکنون ایجاد مزاحمت و آزار بازیکنان به مرزهای جدیدی پا گذاشته. ناظران فدراسیون فوتبال پیش از آغاز بازی به بازیکنان تذکر می دهند که یا مقنعه های خود را در زمان بازی درست کنند، یا اگر نمی توانند یک دستشان به مقنعه باشد و در همان حال دنبال توپ بدوند، هدبند ببندند. آنها هشدار داده اند که در صورت مشخص شدن موی بازیکنان، داور به آنها کارت زرد نشان خواهد داد و در صورت تکرار، از زمین بازی اخراج می شوند.
ادامه سقوط آزاد رتبه ایران در برابری جنسیتی مجمع اقتصاد جهانی در گزارش سالانه خود درباره برابری جنسیتی در ۱۴۴ کشور جهان، اعلام کرد که ایران در سال جاری از جایگاه ۱۳۹ در سال گذشته به رده ۱۴۰ سقوط کرده است. این رتبه بندی بر اساس آمار امکان دسترسی زنان به تحصیل، بهداشت و درمان عمومی، شرکت در امور اقتصادی و سیاسی کشور تنظیم می شود. بر اساس این گزارش،ایران در بین پنج کشوری قرار گرفته که شاخص برابری زن و مرد در آنها بدترین شاخص در جهان است. در رده بندی جدید مانند سالهای گذشته، ایسلند از نظر برابری جنسیتی بهترین و یمن بدترین کشور جهان معرفی شده اند. در کنار ایسلند کشورهای نروژ، فنلاند، رواندا و سوئد در صدر جدول قرار گرفته اند. از ۱۴۴ کشور مورد مطالعه، ایران، چاد، سوریه، پاکستان و یمن در قعر جدول قرار گرفته اند و از آنها به عنوان کشورهایی یاد می شود که زنان در آنها از کمترین حقوق اجتماعی، سیاسی و اقتصادی برخوردارند. در رده بندی سال گذشته میلادی، ایران و عربستان سعودی به ترتیب در رده های ۱۳۹ و ۱۴۱ بودند، ولی امسال ایران به رده ۱۴۰ سقوط کرده و عربستان به رتبه ۱۳۸ ارتقا یافته است. مجمع اقتصاد جهانی در گزارش سالانه خود هزینه مادی عدم برابری کامل جنسیتی در کشورهای بزرگ جهان را هم ارزیابی کرده است. بر اساس این ارزیابی، در صورتی که برابری جنسیتی کامل در عرصه اقتصادی در آمریکا تامین شود، تولید ناخالص ملی در آن کشور ۱۷۰۰ میلیارد دلار رشد خواهد کرد. رشد تولید ناخالص ملی در صورت برابری کامل زن و مرد در عرصه های اقتصادی در بریتانیا ۲۵۰ میلیارد دلار و در چین هم ۲۵۰۰ میلیارد دلار ارزیابی شده است.
یک زن ایرانی تبار در آمریکا به مقام قضاوت رسید در همان حال که زنان حقوقدان در ایران اجازه قضاوت ندارند و با ممنوعیت شغلی روبرو هستند، یک بانوی ایرانی تبار با حکم فرماندار کالیفرنیا به عنوان قاضی دادگاههای شهر "سانتا کلارا" منصوب شد. نهال ایروانی ثانی با حکم "جری براون"، فرماندار ایالت کالیفرنیا، از دوشنبه ۶ نوامبر/ ۱۲ آبان فعالیت خود را در مجتمع دادگاهی سانتا کلارا آغاز کرد. خانم ایروانی دانش آموخته رشته وکالت از دانشگاه "اسنتفورد"، حقوق قضایی از دانشگاه سانتا کلارا و جرم شناسی از دانشگاه کالیفرنیا در ایرواین است و پیشتر به عنوان معاون دادستان محلی در شهر سانتا کلارا به سیستم قضایی کالیفرنیا خدمت کرده بود. شهر سانتا کلارا بخشی از حومه شهر ایرانی نشین "سن حوزه" در شمال ایالت کالیفرنیا و در نزدیکی سانفرانسیسکو است و به دلیل مجاورت با "سیلیکون ولی"، مرکز تجارت اینترنتی و فناوریهای اطلاعاتی جهان، از اهمیت بالایی برخوردار است.
زندان برای مجری زن تلویزیون مصر به دلیل تابوشکنی "دعاء صلاح"، مجری یک تلویزیون خصوصی، به دلیل طرح روابط جنسی پیش از ازدواج به سه سال حبس محکوم شد. صلاح در برنامه خود درباره بارداری زنانی خارج از روابط زناشویی سخن گفته بود. به گفته فعالان حقوق زنان، صلاح با این تابوشکنی درصدد طرح مشکلات این دسته از زنان در جامعه مصر بر آمده بود. دادگاه این برنامه را "خلاف اخلاق و عفت عمومی" خواند و دعاء صلاح را به دلیل اجرای این برنامه "تحریک آمیز" محکوم شناخت. صلاح در برنامه خود گفته بود یک زن باردار بدون همسر مجبور است که برای به دنیا آوردن فرزندش تن به ازدواج مصلحتی بدهد، اما پس از وضع حمل می تواند از همسر موقتش طلاق گیرد. دادگاه برای صلاح وثیقه ای حدود ۱۰ هزار پوند مصر (معادل ۴۸۸ یورو) تعیین کرد. به گفته رسانه های مصری، یک وکیل پس از پخش برنامه صلاح در ماه ژوئن ۲۰۱۷ از مجری برنامه شکایت کرد. پس از آن دستگاه قضایی مصر پرونده ای برای وی تشکیل داد. دعاء صلاح در پاسخ به اتهامات وارده گفت که او تنها در باره این موضوع با مخاطبان خود گفت و گو داشته و یک جمعبندی از نظرات تماشاگران را به صورت سناریویی فرضی بیان داشته است. صلاح تاکید کرد که در این برنامه به وضعیت نابهنجاری در جامعه مصر اشاره شده که زنان را وادار به "راه حلهایی" می کند که برای همگان "انزجار آور" است، اما با این وجود این موضوعات بخشی از مشکلات اجتماعی اند. به گفته فعالان حقوق زنان در مصر، محکومیت دعاء صلاح نمونه ای از مقابله محافل سنتی و اسلام گرا با تابوشکنی در عرصه روابط جنسی در این کشور است
"بانوهای نور" علیه تغییرات اقلیمی در پاکستان تبعیض جنسیتی علیه زنان، رسیدن به روشهای کارآمد "مبارزه با تغییرات آب و هوایی" را هم مشکل کرده است. به نظر می رسد راهکارهای زن محور پاسخ مناسبی است به پدیده ای که بیش از همه به خود زنان آسیب می زند. "فیزا فرهان"، ۲۸ ساله که یکی از مووسسان و مدیرعامل نهاد "انرژی بوکش" در پاکستان است، نمونه موفقی از زنان کارآفرین در حوزه انرژیهای پاک به شمار می آید. نام او در سال ۲۰۱۵ به لیست ۳۰ نفری از "کارآفرینهای برتر زیر ۳۰ سال در حوزه های اجتماعی" که توسط مجله "فوربس" منتشر شد، راه پیدا کرد. دستاورد موسسه او تامین انرژی پاک برای دورافتاده ترین روستاهای سرزمین اش است که از نعمت برق محروم هستند. او در این پروژه از مشارکت وسیع زنان محلی بهره می گیرد. در ابتدای پروژه، فرهان و تیمش روستاهای فاقد برق را شناسایی می کردند و یک زن را در هر روستا انتخاب می کردند و پس از دو هفته آموزش فنی و غیر فنی، به این زن لقب "روشنا بی بی" یا "بانوی نور" داده می شد. از این پس، این زن مسوولیت اداره ایستگاه خورشیدی را به نیابت از موسسه بر عهده می گیرد. "روشنا بی بی" فانوسهای خورشیدی را به مردم محلی اجاره می دهد. نصف این اجاره درآمد خود اوست و نصف بقیه برای خدمات نگهداری و تعمیر ذخیره می شود. این پروژه تا کنون به ۱۱۰ روستا در پاکستان برق رسانده و زندگی بیش از ۲۷۰۰۰ نفر را تحت تاثیر قرار داده است. دهها میلیون نفر در پاکستان در تاریکی زندگی می کنند و برای روشنایی از انرژیهای فسیلی استفاده می کنند که این امر نه تنها فاجعه زیست محیطی است، بلکه برای سلامتی آنها هم بسیار خطرناک است. به گفته فرهان، دسترسی نداشتن به برق، سالانه دو میلیون مرگ را رقم می زند که ۸۰ درصد آنها مربوط به زنان است. اینجا بود که فرهان نیاز مبرم به منابع انرژی تجدید پذیر را، به ویژه برای زنان حس کرد. فرهان می گوید: "مشارکت زنان محلی در این پروژه باعث حرکت قدرتمندتر آن رو به جلو می شود، زیرا زنان سفیران قدرتمندتری برای ایجاد تغییر در جوامع خود هستند. آنها نه تنها به انرژی پاک و درآمد دسترسی پیدا می کنند، بلکه این پروژه تاثیرات غیرمستقیمی بر سلامتی، آموزش و امنیت جوامع و به ویژه زنان دارد."
(منابع: ایران وایر، بی بی سی، پیام، رادیوفردا، ایرانشهر، دویچه وله)
منبع: نبردخلق شماره ۳۹۱، چهارشنبه اول آذر ۱۳۹۶ - ۲۲ نوامبر ۲۰۱۷
|