|
زنان در مسیر رهایی (تیر ۹۶) اسد طاهری
بس است اشک تمساح ریختن! مرگ تاسف برانگیز مریم میرزاخانی پروفسور دانشگاه استنفورد و تنها زن دریافت کننده مدال فیلدز در رشته ریاضیات، بازتاب جهانی گسترده ای داشت. کارگزاران جمهوری اسلامی اصولگرا و اصلاح طلب صف کشیدند تا از مردم عقب نیفتند و درگذشت او را تسلیت گفتند. این در حالی است که با روسری فراری اش دادند، به فرزندش ملیت ایرانی ندادند، شوهرش را به رسمیت نشناختند و نبوغش را غربی نامیدند. رسانه های رسمی برای انتشار عکس او در خبر درگذشت اش راه احتیاط را در پیش گرفتند. تصویر او را به شکلی منتشر کردند که موهایش کمتر دیده شود یا اصلا دیده نشود و به هر نحو ممکن بی حجاب به نظر نرسد. بسیاری نیز از انتشار تصویر او صرف نظر کردند. اگر خانم میرزاخانی با موی کوتاه بدون روسری در ایران زندگی می کرد، بی تردید دستگیر می شد و او را حتی در اتوموبیلش هم راحت نمی گذاشتند. مریم میرزاخانی برای سفر حتما باید اجازه شوهر را می داشت و اگر قصد رفتن به استادیوم و دیدن تیم مورد علاقه اش را می کرد، به استادیوم راه داده نمی شد. پس دیگر بس است اشک تمساح ریختن!
کاهش سهم زنان در بازار کار ایران گزارشها نشان می‌دهد که سهم زنان در بازار کار در فاصله سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ حدود ۵۰۰ هزار نفر کم شده است. یعنی به طور متوسط سالانه ۵۰ هزار زن شغل خود را از دست داده‌اند. گزارشهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۴ از مجموع ۲۲ میلیون شاغل در ایران، تنها نزدیک به سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفرشان زن بودند. مقایسه این آمار با ده سال پیشتر یعنی سال ۱۳۸۴، واقعیت دیگری را آشکار می کند و آن این که با گذشت ده سال، نه تنها به تعداد شاعلان زن افزوده نشده، بلکه در این مدت ۵۰۰ هزار نفر از تعداد آنها کاسته شده است. بنابر آمارهای مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۸۴ تعداد شاغلان زن نزدیک به چهار میلیون نفر بود. روند اشتغال در فاصله سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ به گونه ای بوده که در سال ۱۳۸۴ در مقابل هر ۴۲۰ مرد شاغل، ۱۰۰ زن شاغل وجود داشت که این نسبت در سال ۱۳۹۴ به ۵۳۴ مرد شاغل در مقابل ۱۰۰ زن شاغل رسیده است. بیکاری جوانان از جمله مهمترین مشکلات اقتصادی ایران است. بررسی این مساله بین جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله نشان می دهد که نرخ بیکاری این گروه سنی در سال ۱۳۸۴ برای مردان بیشتر از ۲۰ درصد و برای زنان بیشتر از ۳۲ درصد بوده است در حالی که این رقم در سال ۱۳۹۴ برای مردان بیشتر از ۲۲ درصد و برای زنان نزدیک به ۴۳ درصد رسیده است، یعنی نرخ بیکاری زنان جوان نزدیک به دو برابر بیکاری مردان جوان رسیده است.
اسراییل طرح نیایش زنان در کنار مردان در پای دیوار ندبه را لغو کرد دولت بنیامین نتانیاهو طرح مربوط به اجازه نیایش زنان در کنار مردان در پای دیوار ندبه را لغو کرد. دیوار ندبه مقدس ترین نیایشگاه یهودیان است و اداره امور آن به عهده یکی از سنتی‌ترین مراجع مذهبی اسراییل است که عبادت زنان و مردان در کنار هم را ممنوع می داند و فقط بخش کوچکی از دیوار را به زنان اختصاص داده است. تصمیم دولت خشم زنانی را برانگیخته که در ۲۷ سال گذشته برای حق عبادت در کنار مردان تلاش کرده اند و هر ماه به عنوان اعتراض در مقابل دیوار تجمع کرده و گاهی کارشان به درگیری با پلیس یا بازداشت کشیده است.
این فعالان همچنین خواهان لغو ممنوعیت دعا خواندن زنان با صدای بلند و ممنوعیت خواندن تورات هستند. نزدیک به پنج ماه پیش تلاش گروهها و نهادهای مختلف و رایزنی گروههای میانجی برای راضی کردن سنت گرایان افراطی به نتیجه رسید و دولت اسراییل طرح ایجاد یک محوطه رسمی مشترک برای زنان و مردان را در پای دیوار ندبه تصویب کرد. اما سنت گرایان افراطی تاکنون مانع از اجرای آن شدند و اکنون دولت اسرائیل طرح تصویب شده را لغو کرده و احتمالا به دنبال ارائه طرح دیگری خواهد بود.
توهین و آزار جدید برای "بدحجابها" یک مقام قضایی استان فارس از تشکیل کلاسهای آموزشی برای دستگیرشدگان به اتهام بدحجابی خبر داد. اسماعیل اکبری، چهارشنبه ۷ تیرماه گفت: "در راستای ممانعت از سابقه دار شدن مرتکبان برخی جرایم، کسانیکه به اتهام بدحجابی بازداشت شوند، به جای معرفی به دادگاهها به معاونت پیشگیری از جرم معرفی شده و در یک کلاس ۸ ساعته آموزشی شرکت خواهند کرد. "
اکثریت شرکت کنندگان کنکور سراسری در سال ۹۶ زن هستند بیش از ۶۰ درصد از نزدیک به یک میلیون داوطلب کنکور ۹۶ را زنان تشکیل می دهند. تغییر ترکیب جنسیتی داوطلبان و آمار قبول شدگان کنکور به نفع زنان در دهه گذشته از تحولات اصلی آموزش عالی در ایران است. برخی کارشناسان این تغییر را مثبت و نشانه پویایی و بالندگی نسل تازه زنان ایرانی می دانند، اما برخی مراکز تصمیم گیری خواستار اعمال تبعیض جنسیتی و کنترل ورود نسل جوان زنان ایرانی به دانشگاه شده اند. به گفته سازمان سنجش آموزش عالی، میزان کلی شرکت در کنکور ۹۶ نسبت به سال گذشته، نزدیک به ۸ درصد افزایش داشته است. این افزایش در حالی است که ظرفیت پذیرش آموزش عالی در ایران، نسبت به سال گذشته تغییری نکرده. این به معنی دشوار تر شدن رقابت برای ورود به دانشگاههاست.
فعالان زن افغانستان در راه مبارزه علیه تبعیض به هم پیوستند از انفجار کابل که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از شهروندان افغانستانی شد، مدت زمان زیادی نمی گذرد. یکی از گروههایی که این اقدام تروریستی را محکوم کرد "حرکت انسجام زنان مبارز افغانستان" است؛ گروهی که خواستار حضور زنان در عرصه های تصمیمی سازی برای ریشه کن کردن تروریسم از افغانستان است. این حرکت که چند ماهی است تشکیل شده، در نظر دارد مرکزی برای کمک به زنان رنج دیده سرزمین افغانستان باشد. فرشته نوری یکی از فعالان زن افغانستان در این مورد می گوید: " تعدادی از زنان در داخل و خارج کشور از مدتها بدین سو در فکر ایجاد ساختار ویژه ای برای مبارزه در برابر بی عدالتی علیه زنان در افغانستان بودند. این تعداد از زنان چه با سفر به کشور و دیدار با زنان در داخل و چه از طریق تبادل افکار از راه صفحات اجتماعی مجازی و مجالس صوتی و تصویری از راه دور، توانستند تا ارتباط لازم را تامین کرده و یک همگرایی کلی را به وجود آورند." او می افزاید: "هدف اصلی و کلی از ایجاد انسجام زنان مبارز افغانستان، مبارزه برای تثبیت و نهادینه شدن حقوق اساسی و جایگاه شایسته زنان در حیات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و پایان دادن به هر نوع بی عدالتی جنسیتی در افغانستان است؛ اما آوردن اصلاحات در تمام عرصه های کشور، مبارزه علیه ناامنی، فساد، فقر، بیکاری، بیسوادی، انحصارگری، افراطی گری و ارتقای سطح خدمات اجتماعی نیز از اهداف فرعی انسجام است." در حال حاضر نزدیک به ۲۰۰ تن از زنان به عضویت انسجام در آمدند و بعد از اعلان موجودیت، روند پیوستن زنان به آن نیز ادامه دارد.
برای اولین بار یک زن به عنوان سرپرست ایران ایر معرفی شد وزیر راه و شهرسازی، فرزانه شرفبافی را به عنوان سرپرست جدید شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی (هما) معرفی کرده است. خانم شرفبافی پیش از این عضو هیات مدیره و رییس مرکز آموزش و بهسازی منابع انسانی و تنها عضو زن در هیات مدیره "ایران ایر" بود. او که ۴۴ سال سن دارد، اولین زنی است که به سرپرستی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران می رسد. عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، در حکم خانم شرفبافی به "مراتب دانش، تعهد، تخصص و تجربه های ارزنده"او در صنعت هوایی ایران اشاره کرده است.
زنان ایران مقررات حجاب در خودروها را به چالش می کشند روزنامه گاردین نوشت: شمار فزاینده ای از زنان ایران از به سر کردن حجاب در حال رانندگی خودداری می کنند. این تحرک باعث شده است که بحثی داغ بر سر خصوصی بودن یا نبودن حریم داخل خودرو در سراسر ایران در گیرد. هادی صادقی، معاون فرهنگی قوه قضاییه، گفته است: "بخش پنهان مانند صندوق عقب به عنوان حریم خصوصی تلقی می شود و این مفهوم شامل جایی که سرنشینان خودرو می نشینند نمی شود." این صحبت در رسانه های اجتماعی واکنشهای فراوانی به همراه داشت. یک زوج، تصویری از در آغوش کشیدن یکدیگر در صندوق عقب منتشر کردند. کاربر دیگری در یک توییت نوشت: «بیچاره ما "هاچ بک" دارها، نه صندوق عقب داریم، نه حریم خصوصی!» کشمکش بین زنان و نیروی انتظامی بر سر حجاب اجباری به ویژه در تابستان و فصل گرما اوج می گیرد. با وجودی که نیروی انتظامی به طور معمول زنان را جریمه یا حتی خودروی شان را توقیف می کند، ولی مقاومتها ادامه دارد.
منابع: ایسنا، بی بی سی، صدای آمریکا، بیدار زنی
منبع: نبرد خلق شماره ۳۸۷، یکشنبه ۱ مرداد ۱۳۹۶ - ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۷
|