|
آیا قواعد جنگ سوریه تغییر کرده؟
دوران پس از داعش در سوریه و عراق آغاز شده است و بازیگران اصلی در پی تامین بیشترین منافع خود از این شرایط هستند. در یک شهرک کوچک در جنوب سوریه، آمریکا قواعد جدید جنگ سوریه را تعیین می کند.
توماس فن در استن – ساکن/ جانگل ورلد برگردان: بابک
حکومت اسلامی (داعش) در سوریه و عراق به شتاب در حال از بین رفتن است. در موصل، جهادیستها فقط یک محله را کنترل می کنند و "پایتخت" آنها "رقه" نیز به شدت از سوی میلیشیاهای "ائتلاف دموکراتیک سوریه" که توسط "یگانهای مدافع خلق" هدایت شده و از سوی ارتش آمریکا پشتیبانی می شوند، زیر فشار قرار دارد. داعش با وجود مقاومت، در حال عقب نشینی است و بازیگران مدتها است که به دوران پس از آن می اندیشند. چه ایران، اسد، حزب الله و چه ارتش آزاد، ترکیه، اسلامگراها و حامیان شان، هر کس می خواهد بیشترین سود را از این شرایط ببرد. ایران در رویای ایجاد یک کریدور زمینی به دریا است، همچنین حزب برادر پ کا کا، "حزب اتحاد دموکراتیک" (PYD)، از نقشه ای مبنی به رسیدن به دریای مدیترانه سخن می گوید. ترکیه به نوبه خود می خواهد با تمام توان از تحقق این امر جلوگیری کند. همزمان، عربستان سعودی، اردن و نیز اسراییل تلاش می کنند توسط پشتیبانی از شورشیان نزدیک به خود، ایران و متحدانش را متوقف کنند. تاکنون آمریکا بر اساس اصل تعیین شده از سوی اوباما حرکت می کرد که بر مبنای آن جنگ در سوریه تنها علیه داعش پیش برده می شد. ارتش آمریکا آگاهانه از درگیری با ارتش سوریه، حزب الله، شبه نظامیان شیعی و نیروی هوایی روسیه پرهیز می کرد و حتی عملیاتش را با مسکو هماهنگ می کرد. این تاکتیک تا زمانی که داعش بخشهای بزرگی از سوریه و عراق را زیر کنترل داشت، موفقیت آمیز بود. در ماههای اخیر، نیروهای ارتش آزاد سوریه که از سوی آمریکا پشتیبانی می شوند، علیه داعش در مرز سوریه – اردن وارد عمل شده اند. آنها توسط نیروهای ویژه آمریکا و نیز ارتش اردن حمایت می شوند. ارتش آزاد به تازگی شهرک "التنف" را به تسخیر خود درآورده و در آنجا یک پایگاه نظامی ایجاد کرده است. مشکل این است که التنف در جاده اصلی و استراتژیک بین بغداد و دمشق قرار گرفته که کنترل آن هدف اصلی ایران و متحدانش است. زیرا اگر آنها این جاده را در دست داشته باشند، می توانند از طریق زمینی به اسد و حزب الله تدارکات برسانند. آینده سوریه بیش از همه به این وابسته است که چه کسی پس از پایان جنگ با داعش، مرزهای این کشور با عراق را کنترل می کند. در شمال، "حزب اتحاد دموکراتیک" که از سوی آمریکا حمایت می شود، توانسته در هفته های اخیر مناطق تحت کنترل خود را به طور پیوسته گسترش دهد. اکنون ایران ناچار شده نقشه ایجاد کریدور زمینی بین سوریه و ایران را به جنوب منتقل کند. و از جنوب، ارتش آزاد سوریه، یک متحد دیگر آمریکا، در حال پیشروی است. اینک اما دیگر در واشنگتن دولتی وجود ندارد که ملاحظه منافع ایران را کند، بلکه دولتی فرمان می راند که برعکس از ایران به عنوان مشکل اصلی خاورمیانه یاد می کند. از هنگامی که ترامپ یک پایگاه هوایی سوریه را به تلافی استفاده دوباره نیروهای سوری از سلاح شیمایی بمباران کرد، برای مسکو، تهران و دمشق روشن شده که قواعد بازی تغییر کرده است. اگر متحدان آمریکا گذرگاههای مهم مرزی بین سوریه و عراق را به کنترل خود درآورند، این امر با نقشه های ایران به طور پایه ای تصادم پیدا می کند. به همین دلیل ایران، حزب الله و شبه نظامیان سوری را به سمت التنف به حرکت درآورد. به گفته خبرگزاری دولتی "فارس نیوز"، هدف از این پیشروی، جلوگیری از یک "توطیه آمریکایی" بود. نیروهای هوادار اسد می گویند آنها در آنجا علیه "شبه نظامیان صهیونیست" می جنگند. این بار اما نیروهای آمریکایی واکنش نشان دادند. سخنگوی یک گروه شورشی مورد حمایت پنتاگون روز پنجشنبه (۱۸ می/۲۸ اردیبهشت) گزارش داد، هواپیماهای جنگی ائتلاف آمریکا یک ستون از شبه نظامیان تحت حمایت ایران و نیز شبه نظامیان سوری را مورد حمله قرار دادند. این ستون در حال حرکت به سمت پایگاه نظامی التنف در جنوب سوریه بود. در آنجا نیروهای ویژه آمریکا مستقر هستند. یک سخنگوی گروه "جیش مغاویر الثوره" (ارتش فرماندهی انقلاب) در این باره به رویتر گفت، پس از یک برخورد نیروهای شورشیان با شبه نظامیان در حال پیشروی سوری و ایرانی در ۲۷ کیلومتری پایگاه، هواپیماها به آنها حمله بردند. وی گفت: "ما به نیروهای ائتلاف اطلاع دادیم که مورد حمله قرار گرفته ایم و آنها آمدند و ستون نظامی را متلاشی کردند." "سید صیف"، یک نماینده گروه "شهید احمد عبدو"، وابسته به ارتش آزاد، می گوید، حمله آمریکا به شورشیان کمک خواهد کرد از قلمرو خود در برابر شبیخون ارتش و شبه نظامیان تحت حمایت ایران حفاظت کنند. منابع سازمانهای جاسوسی غرب به رویتر گفتند، نیروهای ویژه آمریکایی و انگلیسی در حال توسعه پایگاه التنف با هدف بیرون راندن جنگجویان حکومت اسلامی (داعش) از استان جنوبی "دیرالزور" هستند که از جنوب شرقی سوریه تا مرز عراق امتداد می یابد. از همین رو روسیه و دولت سوریه حمله به ستون شبه نظامیان را به شدت محکوم کردند، چرا که در التنف می تواند قواعد نانوشته و تاکنون معتبر جنگ سوریه به گونه پایدار تغییر کند. اگر آمریکا از این پس به طور منظم در پشتیبانی از شورشیان سوری وارد درگیری شود، افزون بر روسیه یک نیروی هوایی دیگر وارد بازی گردیده که می تواند پیشروی شبه نظامیان مورد حمایت ایران را متوقف کند. آیا واشنگتن نقشه کنترل درازمدت مناطق مرزی را می کشد؟ در هر صورت دولت ترامپ از ایجاد یک ائتلاف با عربستان سعودی و کشورهای دیگر خلیج فارس صحبت می کند. اگر این امر اتفاق بیفتد، درگیریهای بیشتر با متحدان ایران اجتناب ناپذیر خواهد بود؛ یک درگیری که به سرعت می تواند گسترش پیدا کند، زیرا در عراق هم شبه نظامیان شیعی و نظامیان آمریکایی فقط چند قدم از یکدیگر فاصله دارند. ایران برای مدت زیادی حضور نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه را تحمل نخواهد کرد. بنابراین التنف می تواند شروع یک فصل به کلی جدید در جنگ سوریه باشد و در این راستا دوره ای که آمریکا به صورت دوفاکتو با ایران همکاری می کرد، به نظر می رسد به گذشته تعلق دارد.
منبع: نبردخلق شماره ۳۸۵، دوشنبه اول خرداد ۱۳۹۶ - ۲۲ مه ۲۰۱۷
|