رویدادهای هنری ماه

 

لیلا جدیدی

 

سخن روز:

- تملّق خوراک ابلهان است (شکسپیر، شاعر و نمایشنامه‌ نویسی که وی را بزرگ‌ ترین نویسنده در زبان انگلیسی دانسته‌اند)

- من پیشرفتهای عالمگیر خود را مدیون تفکر منظم و یادداشت برداری دقیق هستم ( توماس ادیسون، مخترع و بازرگانی آمریکایی)

- دنیا به امید برپاست و انسان به امید زنده (علی اکبر دهخدا، ادیب، لغت ‌شناس، سیاستمدار و شاعر ایرانی و نیز بنیان ‌گذار لغت ‌نامه دهخدا)

 

کتاب

 

آثار غلامحسین ساعدی به سرقت رفتند

علی‌اکبر ساعدی، برادر غلامحسین ساعدی، گفته است پس از آنکه شخصی اعتماد او را پس از یکسال ارتباط به دست آورد، وی تعدادی از دست ‌نوشته ‌ها، عکسها، نامه ‌های شخصی و برخی از کتابها و مجله ‌های نایاب غلامحسین را به او نشان داده؛ اسنادی که همگی پس از پایان دیدار، به کشوها و کمدهای نگهداری آثار ساعدی برگردانده می ‌شدند.

وی در نامه ای سرگشاده در این رابطه می نویسد: "چند روز پس از آخرین ملاقات جوان متوجه شدم تعداد زیادی از دست ‌نوشته ‌های چاپ ‌شده و چاپ ‌نشده،‌ تمامی عکسهای گنجینه‌ ساعدی شامل عکسهای خصوصی‌، تیاتر، فیلمها و عکسهای حاشیه‌ خلیج فارس، تعدادی از کتابهای نایاب و مجلدات "الفبا"ی چاپ پاریس و دردناک ‌تر از همه، دو جلد یادنامه ‌ای که شامل یادداشتهای اهل فرهنگ و هنر در مراسم ختم و هفتادمین سالگرد تولد غلامحسین بود، به سرقت رفته‌اند.

به همین دلیل، به عنوان متولی و وارث آثار گوهرمراد طی این نامه اعلام می ‌کنم، سیاهه کامل اسناد به سرقت ‌رفته تهیه شده و هر جا و به هر عنوان (چه به صورت نشر کاغذی و چه اینترنتی) یکی از آنها اعم از دست نوشته یا عکس، بدون اجازه‌ ی کتبی خانواده ساعدی منتشر شود، ناشر یا نویسنده‌ مذکور به اتهام در اختیار داشتن و استفاده از عوامل سرقتی تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت."

 

متنوع‌ترین فهرست تاریخ جایزه بوکر

رابرت مک فارلین، رییس هیات داوران "جایزه بوکر" گفته است که فهرست نامزدهای آن بسیار متنوع است. در میان اسامی موجود در فهرست اولیه نامزدهای جایزه بوکر ۲۰۱۳ نویسندگانی از بریتانیا، زیمبابوه، نیوزلند، کانادا، استرالیا، مالزی و ایرلند دیده می شوند.

برنده این جایزه ۵۰ هزار پوندی روز ۱۵ اکتبر امسال معرفی خواهد شد.

هفت نفر از سیزده نویسنده در لیست اولیه زن هستند و سه نفر از آنها، "بولاوایو"، "هریس" و "رایان" با نخستین کتابهای خود نامزد این جایزه شده اند.

 

یک دختر 12 ساله افغان ماهنامه کودک منتشر می کند

حسینا معاصر، یک دختر 12 ساله افغان، مجله ماهانه ویژه کودک با عنوان "کودک افغان" را منتشر کرده است. حامد کرزی، رییس جمهوری افغانستان در دیداری که با حسینا معاصر، صاحب امتیاز و مدیر مسوول ماهنامه "کودک افغان" داشت، از او به خاطر انتشار این مجله تشکر کرد و برای چاپ و نشر شماره ‌های بعدی این مجله وعده همکاری داده است.

در افغانستان نزدیک به سه میلیون کودک در سن و سال حسینا، عمدتا دختران، به آموزش و پرورش دسترسی ندارند، دختران دانش آموز حتی در امن ‌ترین ولایات مسموم می ‌شوند و در نقاطی از کشور هنوز به روی دخترانی که مکتب می روند، اسید پاشیده می‌شود.

حسینا می ‌گوید کودکان در افغانستان متحمل خشونت و کار سنگین می‌شوند، آنها مورد تجاوز جنسی قرار می ‌گیرند و برخی خانواده ‌ها به کودکان ‌شان "ظلم" می کنند. او در کشوری به دنیا آمده که شماری از مردمان آن مخالف رفتن دختران شان به مکتب هستند، حتی گاهی می‌گویند چشم غریبه ‌ها نباید به رخ دخترشان بیافتد.

مبارزه با این بدبینی و دفاع از حق کودکان افغان و همچنین جرات دادن به دیگر کودکان از جمله هدفهای حسینا برای چاپ ماهنامه "کودک افغان" است.

 

فیلم

 

فیلمنامه ‌نویس برنده جایزه‌ اسکار، نامزد ریاست جمهوری آذربایجان

یک فیلمنامه‌ نویس برنده جایزه‌ اسکار اهل جمهوری آذربایجان اعلام کرد که قصد دارد در انتخابات ریاست ‌جمهوری بعدی کشورش نامزد شود و الهام علی ‌اوف، رییس ‌جمهور این کشور را به چالش کشد.

"رستم ابراهیم بیکوف"، فیلمنامه ‌نویس و تهیه ‌کننده‌ مشهور سینما که در حال حاضر سمت ریاست "اتحادیه سینماگران" آذربایجان را نیز برعهده دارد، هفته‌ گذشته ائتلافی از گروههای اپوزیسیون در کشور با نام "شورای ملی نیروهای دموکرات" را نیز ایجاد کرد. وی به سمت ریاست این شورا تعیین شد.

رستم ابراهیم بیکوف یکی از نویسندگان فیلمنامه فیلم "سوخته در آتش" است که در سال 1994 اسکار بهترین فیلم خارجی را از آن خود کرد.

او به رویترز گفت: "نمی‌ توانم نسبت به وضعیت آماده انفجار کشورم بی ‌تفاوت باشم. بنابراین تصمیم گرفتم شخصیتها و گروه‌های مختلف اپوزیسیون را با یکدیگر متحد کنم."

وی افزود این مسوولیتی سنگین است، اما تا آخر ایستادگی خواهد کرد. او وعده داد که با نقض حقوق بشر و به ویژه نقض حقوق شهروندان ارمنی تبار در آذربایجان مقابله خواهد کرد و به سانسور پایان خواهد داد.

 

سینماگران نامی جهان به اردوغان اعتراض کردند 

روزنامه "تایمز" لندن نامه اعتراضی گروهی از سینماگران نامی جهان خطاب به رجب طیب اردوغان، نخست‌ وزیر ترکیه را در یک صفحه کامل خود منتشر کرد.

سینماگرانی چون "دیوید لینچ"، "بن کینگزلی"، "جولین فلاوز"، "شان پن"، "سوزان ساراندن"، "جیمز فاکس" و نمایشنامه ‌نویس معروف، "تام استوپارد"، این نامه را که در آن نسبت به سیاستهای خشونت‌ آمیز دولت ترکیه در برابر معترضان مسالمت‌ جو انتقاد شده است، امضا کرده‌ اند.

آنها "سرکوب معترضان مسالمت ‌جو توسط نیروهای خشن پلیس ترکیه را محکوم" و اردوغان را به "اتکا به نیروهای بی‌رحم و نادیده گرفتن مرگ پنج معترض در درگیریهای اخیر" متهم کردند.

 

جشنواره فیلم لوکارنو

شصت و ششمین دوره جشنواره فیلم "لوکارنو" که از قدیمی ترین جشنواره های فیلم جهان محسوب می شود، در "پیاتزا گرانده"، میدان اصلی این شهر زیبای سوییس با استقبال چندین هزار تماشاگر افتتاح شد.

پرده بزرگ پیاتزا گرانده که یکی از بزرگ ترین پرده های سینمای جهان است، در شبهای برگزاری جشنواره لوکارنو، میزبان چهار تا پنج هزار تماشاگر است.

کریستوفر لی، بازیگر فیلمهای "جنگ ستارگان" و "ارباب حلقه ها"، جایزه ویژه لوکارنو را دریافت کرد. وی روی صحنه گفت: "در فیلم جنگ ستارگان من واقعا جنگیدم، بدلی وجود نداشت."

اما مشکل اصلی نمایش فیلم در فضای باز پیاتزا گرانده، این بار هم خود را نشان داد و بارش باران از میانه فیلم، بسیاری از تماشاگران را فراری داد.

 

اعطای جایزه "هنر مستقل" به فیلم تازه محسن مخملباف

هیات داوران جشنواره "موتوون"، جایزه "هنر مستقل" را به خاطر فیلم تازه محسن مخملباف، "باغبان"، به وی داد. داوران گفتند این جایزه را به خاطر "دستاورد فوق‌ العاده در گشودن مرزهای غیر قابل قبول انسانی" به فیلم "باغبان" داده اند. این جشنواره هر سال از ٢٧ تا ٣١ ژوییه در کرواسی برگزار می‌شود.

مخملباف هنگام دریافت جایزه آن را به "۱۳۰ زندانی بهایی" تقدیم کرد که "تنها به جرم داشتن دینی متفاوت و یا به جرم درس‌ خواندن در خانه خویش" در حبس هستند.

فیلم "باغبان" که محسن مخملباف آن را با همکاری پسرش میثم کارگردانی کرده، یک فیلم مستند داستانی است که در شهرهای بیت‌المقدس، حیفا و عکا در اسراییل فیلمبرداری شده است. این فیلم همزمان با آن که آیین بهایی را معرفی می ‌کند، داستان جدل دو نسل ایرانی بر سر جنبه ‌های مثبت و منفی ادیان است.

حضور مخملباف در اسراییل خبرساز شد و گروهی از دانشگاهیان، هنرمندان، روزنامه‌نگاران و فعالان مدنی از وی انتقاد و گروهی نیز از وی حمایت کردند.

 

از گوشه و کنار

 

شیرهای سنگی تاریخی در خوزستان به زیر آب رفتند 

پس از آبگیری سد گتوند، شیرهای غول پیکر تاریخی و سنگی که مردم منطقه آب ماهیک در استان خوزستان آنها را روی سنگ قبر بزرگان قرار می دادند، به زیر آب رفتند این درحالی است که این شیرهای سنگی با عنوان "بردشیرها " در فهرست میراث ملی ثبت شده بودند.

از روزگار باستان مردم برای پاسداشت افراد رشید و محبوب، پیکره ‌ای سنگی از شیر می‌ ساختند و بر مزار فرد موردنظر که جانش را در راه آرمانهای بشری داده بود، قرار می‌دادند.

در بیشتر قبرستانهای استان خوزستان و مناطق بختیاری‌ نشین، این شیرهای سنگی روی قبر بزرگان روستاها نصب شده است از این رو خوزستان را موزه روباز شیرهای سنگی می دانند.

وزن شیرها بین ۳۵۰ تا ۷۵۰ کیلو و ارتفاع آنها ۸۰ تا ۱۵۰ سانتی متر بودند و از سنگهای موجود در کوه ها و صخره های مجاور محل دفن توسط سنگ تراشان بومی یا استادانی از شهرهای اطراف ساخته می شدند. برخی از آنها نیز ارتفاعی بیش از دو متر داشتند.

شیر سنگیها از پهلو مزین به نقش شمشیر، اسب، تفنگ، مهر و تسبیح هستند و بر گرده آنها مشخصات متوفی نقش می‌ شد. این نقشها بر پایه خصلتهای متوفی انتخاب می شده است.

 

حراج آثار هنرمندان 

در حراجی در ایران، بیش از ۸۰ اثر از هنرمندان در مجموع بیش از ۶.۵ میلیارد تومان فروخته شد. بیشترین رقم پرداختی که ۷۰۰ میلیون تومان بود، به تابلویی از سهراب سپهری تعلق گرفت. این تابلو که از مجموعه "تنه درختان" بود و در سال ۱۳۴۹ نقاشی شده، با قیمت پایه ۳۰۰ میلیون تومان به حراج گذاشته شد.

در این حراجی همچنین تابلوی دیگری از سهراب سپهری، شاعر و نقاشی که در سال ۱۳۵۸ در گذشت، به رقم بیش از ۵۰۰ میلیون تومان به فروش رفت.

پس از تابلوی سپهری، یکی از مجسمه های مجموعه "هیچ" متعلق به پرویز تناولی به قیمت ۵۶۰ میلیون تومان به فروش رفت.

اجرای این حراجی را رضا کیانیان، بازیگر تیاتر و سینما به عهده داشت . وی به روزنامه "شرق" گفت: "یکی از نکات امشب حضور چهره ‌های سیاسی در مراسم بود؛ چهره ‌هایی که در گذشته پرهیز می ‌کردند از اینکه در چنین برنامه‌ هایی شرکت کنند."

 

بیاد شیرکو، شاعر زحمتکشان کُرد

درگذشت شیرکوبیکس، برجسته‌ ترین شاعر مردمی را به همه زحمتکشان و خلق کرد تسلیت می گوییم. مرگ او، کرد زبانان، مدافعان زحمتکشان و عاشقان آزادی و هنر انقلابی را بسیار اندوهناک کرد.

میلادگاه او شهر سلیمانیه عراق بود. شیرکو در 73 سال زندگی بارها به سیاستهای حاکم در کشور عراق اعتراض کرد و یکی از منتقدان سرشناس دولت بعث بود. درد و رنج زحمتکشان در شعرهای او انعکاسی از مردم دوستی و عشق به آنها است. شیرکو در وصیتنامه‌ خود نیز از عشق بی ‌دریغ ‌اش به مردم گفته و آرزو کرده که پس از مرگ نیز مردم دیارش او را ترک نکنند.

او در وصیتنامه اش خواسته است در جوار تندیس شهدای 1963 سلیمانیه به خاک سپرده شود. او نوشت: "من دوست دارم پس از مرگ نیز همراه و همدم با مردم شهرم و صدای موسیقی و رقص و زیباییهای این پارک باشم. می ‌خواهم کتابخانه و دیوانهای اشعار و عکسهایم را در یک کافه تریا و باغچه ‌ای کوچک نزدیک مزارم بگذارید تا پاتوقی شود برای شاعران و نویسندگان و دختران و پسران عاشق و همه آنها مهمان من باشند."

دو شعر کوتاه از او :

 

کوه باش

توفان اگر سراغ تو را گرفت کوه باش

نسیم اگر به دیدار تو آمد باغ!

بر سینه بلوط بنی چنین نوشته بودند.

برف را که مهمان کردی

برایش پتو نیاور

گرمش می شود

خانه ات را آب خواهد برد!!!

پیرمردی کنار سنگ چین آتش چنین می گفت

...

 

اعدام شعر زیبا

درخت سایه سار خود را از خاک فرو گرفت

وقتی فهمید

تبردار تشنه ای که در سایه اش خفته است

به کشتن نونهالان جنگل آمده است.

ماه کامل روشنایی خود را از خاک فرو گرفت

وقتی فهمید کسی زیر نور او

مشغول بافتن تور است

برای به دام انداختن بامداد.

کلید کهن سال در قفل سخت نچرخید

وقتی فهمید می خواهند چراغی را برای کشتن از محبس در آورند.

جاده روشن راه به بیراهه برد

وقتی فهمید

مزدوران مسلح برای اسارت باغچه ای از او می گذرند.

و نامه ای خوانا خود را در پاکت دربسته کشت

وقتی فهمید

قاصد خبری جز اعدام شعری زیبا نیست

 

.....

 و یک شعر به زیان کوردی با ترجمه فارسی

 

من ناوم خه‌ونه

خه ‌لکی ولاتی ئه ‌فسوونم

باوکم شاخه و

دایکم ته ‌مه

من له سالیکی مانگ کوژراوو، له مانگیکی هه ‌فته کوژراوو

له روژیکی سه ‌عات کوژراودا

دوای شه ‌ویکی پشت کوماوه‌ ی هه‌وراز به کول

به ‌ره ‌به ‌یانیکی زامدار

له شه ‌فه ‌قیکی که‌سکه‌ وه

وه‌ ک گزنگیکی خویناویی که ‌وتمه خواری و

داگیرسام و بووم به مومیک

گر به مل و

بووم به پرسیک

ده‌ م به هاوار

...

من کیلگه ‌ی گه‌ نم و جوی شیعر بووم

دایکیشم بارانی په ‌له‌دان

من به‌ ردی ناو لانکه ‌ی شاخی بووم

دایکیشم نیشتمان

من کرمی ئاوریشمی قوزاخه ‌ی به‌هره بووم

دایکیشم ده‌ ره ‌ختی برک و ژان

من جه ‌سته‌ی مه ‌لیکی سپی بووم

دایکیشم ئاسمانی وه ‌ک قه ‌تران

من خه‌ و بووم و دایکم سه‌ رم

من که‌رویشک و ئه ‌و نزار بوو

من جولانه و ئه ‌و لقی دار

من هه ‌ناسه و دایکم سنگ بوو

ئه‌ و قه‌فه ‌ز و من که ‌وه ‌که ‌ی

من چیروک و ئه ‌و شه‌ وه ‌که

‌ی.

 

 

برگردان شعر به فارسی:

اسم من خواب

از دیار افسون

پدرم قله

مادرم مه

زاده به سالی ماه مردار، ماهی هفته مردار و روزی ساعت مرده ‌ام

بعد شبی آبستن به باد

بعد شبی گوژپشت و کوهستان به دوش

در بامدادی رنجور و زخم بر تن

از شفقی تار و تنگ

چون تیری خونین به زمین افتادم و

شعله‌ ور شدم و چون مومی روشن

آتش به گردن

شدم پرسشی

لب به فریاد

...

من دشت گندم شعر بودم

مادرم باران رحمت

من سنگ درون گهواره ‌ی کوهستان ‌اش

مادرم سرزمین

من پیله ابریشم چرخ بهره بودم

مادرم درخت درد و رنج

من تن پرنده‌ ای سپید

مادرم آسمان

من خواب و مادرم سرم

من خرگوش و او چمنزار

من تاب و او شاخه درخت

من نفس و مادرم سینه

من کبک و او قفس

من روایت و وی شب تارش...

*****

 
میدانم عاقبت من و تنهایی باهم تنها میمانیم...او سیگارش خاموش میشود و من...دیگر برای همیشە میخوابم


لەبەرچاومە دواجار من و تەنیایی پێکەوە دەمێنینەوە.........ئەو ئاگری جگەرەکەی دەکوژێتەوە و منیش بۆ هەتاهەتایە ئیتر دەنووم

 

بازگشت به صفحه اول ایران نبرد

بازگشت به صفحه نبردخلق