زنان در مسیر رهایی

 

آناهیتا اردوان

 

زنان مداخله گر: آینده سازان هرگز نمی میرند: "میریدل لی سور"

"میریدل لی سور"، عضو حزب کمونیست آمریکا، روزنامه نگار،شاعر، نویسنده و داستان نویس، از پدر و مادری فمینیست به دنیا آمد و در میان دهقانان رادیکال، پوپولیستها و اعضای اتحادیه های کارگران صنعتی جهان پرورش یافت. "میریدل لی سور" علاقه داشت تا خلاقیتهای ادبی اش را دنبال کند و به همین منظور به شرق آمریکا مهاجرت کرد که در همین زمان مدتی با "اما گلدمن" زندگی کرد. وی با شخصیتهای ادبی، مانند "جان رید" و "ادنا ونست میلای" ارتباط نزدیکی داشت.

اولین مقاله او در سال 1927 به چاپ رسید. اشعار و داستانهای "میریدل" همگی برخاسته از تفکرات سیاسی اش بود که شرایط سیاسی - اجتماعی آن زمان را منعکس می کرد. افزون بر اینها، "میریدل" در رابطه با جنبش کارگری، مسایل مربوط به زنان، ملتهای مختلف مانند سرخپوستها، مسایل دهقانی و شهری و به طور کلی وضعیت تهیدستان به ویژه در شرایط بحرانی آن دوره، گزارشهای زیادی جمع آوری می کرد و در این رابطه قلم می زد.

نام "میریدل" به عنوان یکی از اعضای حزب کمونیست، در دوره مک کارتیسم در لیست سیاه قرار گرفت. اما او به طور مخفیانه همواره در حال نوشتن بود. "میریدل لی سور" در طول زندگی اش داستانهای زیادی برای کودکان نوشت. این داستانها نشان می دهند که وی از قریحه و خلاقیت بی نظیری در تلفیق موسیقی محلی و تاریخ برخوردار بوده است. بسیاری از کتابها و نوشته های او با آغاز جنبش زنان در دهه هفتاد برای اولین بار به چاپ رسیدند.

"میریدل" تا آخرین لحظات عمرش (96 سالگی) به نوشتن در حوزه ادبیات مترقی ادامه داد.

 

بنگلادش و کارگران زن صنعت پوشاک

آسوشیتدپرس، 27 جولای 2012 - صنعت پوشاک بنگلادش دومین صادر کننده پوشاک به جهان بعد از چین است. کارگران شاغل در صنعت پوشاک بنگلادش دستمزد بسیار پایینی دریافت می کنند و در شرایط کاری نامناسبی قرار دارند که به همین دلیل توجه خرده فروشان بین المللی را به این کشور جلب کرده است. 3.5 میلیون از کارگران در نزدیک به پنج هزار کارخانه پوشاک در بنگلادش، زن هستند که ساعتهای طولانی در کنار چرخهای خیاطی به تهیه پوشاک مشغولند. شرکتهایی مانند "وال مارت"، "گَپ" و "تِسکُ" از محصول کار طاقت فرسای آنها بهره مند می شوند. دستمزد این زنان کارگر از 37 دلار در ماه آغاز می شود که کمترین دستمزد پرداخت شده به کارگران در میان کشورهای آسیایی است. پرداخت چنین دستمزدی ناچیز و نبود شرایط مناسب برای کارگران است که صنعت پوشاک را به یکی از پیشروترین صنایع جهان تبدیل کرده است. دستمزد کارگران بنگلادشی در صنعت پوشاک، یک سوم دستمزد کارگران چینی است.

البته تحمیل این شرایط از جانب کارگران و به ویژه زنان بدون پاسخ نمانده است. در همین راستا، صدها کارگر کارخانه های پوشاک در ماه ژوئن امسال با خاموش کردن ماشینها و بستن در کارخانه ها، بر مطالبات خود مبنی بر بهبود شرایط کاری و افزایش دستمزد پافشاری کردند. تضاد بین کارگران و صاحبان کارخانه های پوشاک با قتل یکی از فعالان کارگری، "آمینول اسلام"، در ماه آوریل سال جاری به اوج خود رسید. مدیر شرکت پوشاک "اِچ اَند اِم" اروپایی در دیدار خود از کارخانه های پوشاک از دولت بنگلادش خواست تا دستمزد کارگران را افزایش دهد. اما صاحبان کارخانه در هراسِ از دست دادن موقعیت جهانی صنعت پوشاک و کاهش سود، از افزایش دستمزدها امتناع می ورزند. این در حالی است که صنعت پوشاک بنگلادش به دلیل این که بزرگترین صنعت کشور بشمار می آید، از سوی دولت حمایت سیاسی و مالی می شود. رقم صادرات صنعت پوشاک بنگلادش نوزده میلیارد دلار در سال است و بیش از هشتاد درصد از ارزِ خارجی کشور را به خود اختصاص داده است.

تحلیلگران سیاسی و کارگری با توجه به خیزش کارگران به دولت بنگلادش هشدار داده اند که صنعت پوشاک بنگلادش در صورت ادامه پرداخت دستمزدهای پایین و عدم ایجاد امکانات کاری مناسب برای کارگران، جایگاه بین المللی خود را از دست خواهد داد.

 

زنان و خشکسالی

آی پی اس، یازده سپتامبر 2012 - خشکسالی به موازات بالا رفتن بهای مواد غذایی، بحران گرسنگی و مرگ و میر انسانها، تاثیر ناگواری بر پیشرفتهای اقتصادی و اجتماعی دارد. بیش از هیجده میلیون انسان در ساحل عاج به دلیل بحران گرسنگی با عدم امنیت جانی روبرو هستند. میزان پیشرفتهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی و چگونگی کیفیت آب و وضعیت دسترسی انسانها به آن به میزان ایمن بودن مواد غذایی وابسته است.

زنان در کانون این ارتباط قرار دارند. در بسیاری از کشورها، زنان بیشترین مسوولیت در فعالیتهایی که به آب ربط پیدا می کند را به عهده دارند. آنان مسافتهای طولانی را برای دستیابی به آب می پیمایند، آشپزی می کنند، از بیماران و سالمندان محافظت می کنند و در حوزه کشاورزی فعالند. اما مشارکت آنها در سیاست گذاری و تصمیم گیری پیرامون مدیریت آب و مواد غذایی بسیار پایین است، به طوری که می توان گفت که آنان در اصل از حقوق شایسته ای در برنامه ریزی های بنیادین آب برخوردار نیستند. تنها شش درصد از موقعیتهای مدیریتی در حوزه محیط زیست، امکانات طبیعی و انرژی به زنان تعلق دارد.

با وجود برنامه های اصلاحی، کماکان بیش از 783 میلیون نفر به آب آشامیدنی سالم دسترسی ندارند. زنان در جهان کمی بیش از 200 میلیون ساعت در سال جهت جمع آوری آب وقت صرف می کنند. در آفریقا، 71 درصد از مسوولیت تهیه آب بر عهده زنان و دختران است. این مساله فرصت زنان جهت آموزش و کسب علم و صنعت، فعالیت در حوزه های شغلی مناسب و مشارکت سیاسی را بطور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد که تاثیر بسزایی در ریشه کن نشدن فقر و نابسامانیهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در آینده دارد.

 

تدوین قانون اساسی تونس و حقوق زنان

رویتر، 7 سپتامبر 2012 - اختلاف بین گرایشات سکولار و مذهبی تونس گرد تدوین قانون اساسی و پیرامون مسایل زنان سبب گفتگوها و برخوردهای بیشماری شده است که اتحاد بین احزاب مذهبی و سکولار را متزلزل ساخته است.

بتازگی گروهی از جوانان تونسی با برگزاری تجمعی با توسل به خشونت مبتنی بر افکار افراط گرایانه مذهبی خواستار رعایت اصول شریعت اسلام به ویژه در رابطه با مسایل مربوط به زنان در مفاد قانون اساسی شدند. بعد از سرنگونی دیکتاتوری "زین العابدین بن علی" در ژانویه 2011، اکثریت مردم تونس به حزب اسلامی که گفته می شود میانه رو است، رای دادند به طوری که آنان 40 درصد از کرسیهای مجلس را کسب کردند. احزاب چپ و سکولار در مجلس که خواستار ایجاد صلحی پایدار هستند، تلاش می کنند تا اقتصاد کشور را سامان دهند و نرخ بیکاری را پایین بیاورند.

در همین حال اعمال خشونت جریان سلفی علیه پوشش زنان افزایش یافته است. ماه رمضان شاهد حملات خشونت آمیز بنیادگرایان مذهبی به هنرپیشه های تیاتر و فستیوالهای مختلف بود. "منصف مرزوقی"، رییس جمهور تونس از گرایش چپ که خود فعال حقوق بشر بوده است، در جریان کنفرانس سالیانه حزب خود اعلام کرد که گرایش مذهبی در پی انحصاری کردن قدرت سیاسی است. وی خطاب به اعضای حزب ابراز نمود که حزب "النهضه" مترصد است تا بر همه اهرمهای سیاسی و مدیریتی دولتی را بدون توجه به این که شایسته آن هست یا خیر، به دست گیرد.

 

مهاجرت و زنان

خبرگزاری زنان، 11 سپتامبر 2012 - خبرگزاری زنان نگرانی خود مبنی بر حضور مهاجران زن غیرقانونی در آمریکا را طی گزارشی اعلام کرد. بر اساس گزارش مزبور، زنان مهاجر با تمام خطراتی که زندگی مردان مهاجر را تهدید می کند، روبرو هستند. افزون بر اینها، جنسیت زنان مهاجر آنان را در شرایط بغرنج تری قرار می دهد. بر اساس گزارش منع خشونت خانگی، زنان مهاجر توسط همسر و یا دوست پسر خود مورد آزار و اذیت فیزیکی قرار می گیرند که به دلیل اقامت غیرقانونی قادر به استفاده از امکانات قانونی محافظت از خود نیستند.

زنان مهاجر غیر قانونی که سال گذشته در کارخانه بسته بندی گوشت در ایالت ایووا- آمریکا به کار گرفته شده بودند، در محلِ کار خود زندانی می شدند، آنان را به کار کردن از ساعت هشت بامداد تا دو نیمه شب وادار می کردند و می بایست به خواست جنسی کارفرمایان نیز پاسخ مثبت می دادند. زنان مهاجری که از دست مجرمان فرار می کنند، قادر به استفاده از امکانات رفاهی همگانی از قبیل دریافت کوپنهای مواد غذایی نیستند.

زنان، اکثریت جمعیتی را تشکیل می دهند که به آمریکا قاچاق می شود. بسیاری جهت بهره کشی جنسی قاچاق می شوند. هنگامی که این زنان عزم جزم کرده و از نهادهای قانونی درخواست کمک می کنند، مورد تعقیب قانونی قرار گرفته و یا به کشور خود بازگردانده می شوند. اکنون، بر پایه آمار رسمی یک نهاد وابسته به سازمان ملل، ده درصد از مهاجران غیرقانونی دستگیر شده در آمریکا، زن هستند و این میزان در حال افزایش است. این نهاد اضافه می کند که امکانات بهداشتی ارایه شده به آنها به طور خطرناکی ناکافی ست و بسیار نازل تر از استانداردهای بهداشتی جهانی می باشد. میزان مرگ و میر میان زنان مهاجر غیرقانونی در آمریکا، نسبت به زنان آمریکایی بسیار بالاتر است.

 

گزارشی از زنان دستفروش- ایران

گردآوری شده از وبگاه "تابناک" و روزنامه "شرق" - پدیده زنان دستفروش در مترو تهران که هر روز هم بر تعدادشان افزوده می شود، بیانگر یکی از معضلات اقتصادی - اجتماعی بخشی از زنان فرودست در جامعه می باشد که طیفهای مختلفی را شامل می شوند. در میان آنها از زنان سرپرست خانوار، دختران محصل پانزده - شانزده ساله تا سنین دانشجو و نیز زنان سالمندی که به سختی راه می روند، دیده می شود که همگی به علت شدت نابسامانی اوضاع مالی به این طریق به تامین معیشت روی آورده اند. در میان اجناس ارزان قیمت دم دستی که آنها می فروشند، از لوازم آرایشی و بهداشتی، لباس زیر و جوراب و گیره سر گرفته تا تی شرت، روسری، بدلی جات، زیورآلات، ساعت، لباس بچه گانه، لوازم حمام و آشپزخانه، شال و روسری، کتاب، لوازم مدرسه، تنقلات، خوراکی و حتی نان لواش و اقلام بساط هفت سین را می توان پیدا کرد.

آنها به دلیل امن بودن مترو نسبت به خیابان، اختصاصی بودن آن برای بانوان، در امان بودن از ماموران شهرداری و یکجا بودن مشتریان و این که شغل شان در بین زنان جا افتاده است و حتی از سوی آنها در هنگام کشمکش با ماموران مترو پشتیبانی می شوند، به این محل روی آورده اند. این زنان برای مقابله با غافلگیری ماموران و برای حفظ و از دست ندادن لوازم و اجناس شان، خود را سازماندهی کرده و برحسب ورود به واگن، تقدم فروش را برای فروشنده قبلی رعایت می کنند.

به گزارش دو منبع فوق، جمعی از این زنان فروشنده در واگنهای متروی تهران، سال گذشته با تجمع مقابل ساختمان مجلس ملاها اعتراض خود را نسبت به برخورد نامناسب ماموران مترو و جلوگیری از فعالیت‌ شان اعلام کردند. تجمع‌کنندگان همچنین در نامه‌ای به روح‌الله حسینیان، رییس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس، پیگیری مجلس برای ادامه فعالیتهای خود را خواستار شدند. نمایندگانی از این تجمع‌کنندگان همچنین در دیدار با فاطمه آلیا، نماینده تهران به بیان مشکلات خود پرداختند.

مسوولان رژیم با نامگذاری "شغل کاذب" و مقایسه بی ربط با مترو کشورهای دیگر، استاندارد متروهای اروپا را بهانه کرده و تاکنون توجهی به خواسته های آنان نکرده اند.

با اجرای طرح موسوم به "هدفمند کردن یارانه ها" توسط دولت احمدی نژاد که سبب رشد فزاینده فقر، بیکاری، تکدی گری و دیگر معضلات اجتماعی شده است، وضعیت زنان دستفروش نه تنها بهبود نیافته، بلکه بر وخامت آن نیز افزوده گردیده است. از سوی دیگر، تشدید تضاد در هرم حاکمیت و ناتوانی دولت در کنترل اعتراضات سازماندهی شده توسط گردانهای مختلف اجتماعی با توسل به سرکوب، بی گمان مبارزات زنان دستفروش را نیز به مرحله بالاتری ارتقا خواهد داد.

زنان متعلق به اقشار زحمتکش جامعه در پروسه مبارزاتی روزمره و به چالش کشاندن دولت به این نتیجه خواهند رسید که رهایی آنان در پیوند با مبارزه طبقه کارگر و دیگر اقشار زحمتکش ایران گره می خورد. این مبارزه، لاجرم قهرآمیز و از ماهیتی برانداز برخودار خواهد شد.

 

اعضای زن مجلس افغانستان در آرزوی افغانستانی دیگر

رویتر، 12 سپتامبر 2012 - برنامه حمایت انسانی از زنان و کودکان افغانی همواره تلاش کرده است از حقوق زنان و کودکان افغانی دفاع کند. این برنامه بعد از سالها به این نتیجه رسیده است که یکی از راه حلهای بهبود وضعیت زنان در افغانستان، مشارکت جدی آنان در فعالیتهای سیاسی است.

بر اساس تحقیقات فعالان حقوق زنان، انتخابات 2010 در افغانستان نشان داد که ملت افغانستان به زنان اعتماد دارد و خواستار شرکت آنان در ساختار سیاسی است. در همین رابطه، خانم فاضیه کُفی، از فعالان حقوق زنان که زندگی خود را در کتابی به رشته تحریر در آورده و به زبانهای فراوانی ترجمه شده، نامزدی خود برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2014 را اعلام داشته است.

اعضای زن مجلس از هم اکنون برای مشارکت هر چه بیشتر زنان در ساختار قدرت تلاش می کنند. آنها با توجه به اینکه هفتاد تا هشتاد درصد از زنان افغانستان بیسواد هستند، در تلاش برای آگاه کردن زنان از نقش حیاتی خود، تغییر نگرش آنها و توجه دادن به نقش زنان در آینده افغانستان هستند.

 

میزان مرگ زنان باردار سیاه پوست آمریکایی، چهار برابر بیشتر از زنان سفید پوست

خبرگزاری زنان، 12 می 2012 - بر اساس سالها تحقیقات پیرامون وضعیت سلامتی زنان در آمریکا، اکنون مشخص گردیده که میزان مرگ و میر زنان سیاه پوست هنگام بارداری دو یا چهار برابر بیشتر از زنان سفید پوست است. زنان سیاه پوست ساکن شهر نیویورک هشت برابر بیشتر از زنان سفید پوست ساکن این شهر در زمان بارداری جان خود را از دست می دهند.

بر اساس این تحقیقات، آمریکا دارای بالاترین نرخ مرگ و میر زنان سیاه پوست باردار در میان کشورهای صنعتی و پیشرفته می باشد. یکی از مهمترین دلایل، فقر و استرس ناشی از آن عنوان شده است.

 

ازدواج اجباری در پاکستان و نافرمانی زنان

خبرگزاری زنان، 8 سپتامبر 2012 - ازدواج با مردی که خانواده های پاکستانی برای دختران شان تعیین می کنند و به بیان دیگر معضل ازدواج اجباری، به مثابه معضلی ژرف برخواسته از سنت و آداب و رسوم کهنه هنوز در جامعه پاکستان پابرجاست.

اگرچه ازدواج زنان بدون رضایت و اطلاع خانواده در سال 2003، قانونی شد، اما ازدواج اجباری در پاکستان بسیار رایج است. از دیگر سو، زنان پاکستانی به موازات رشد آگاهی شان با این معضل به مبارزه پرداخته اند و در بسیاری مواقع همه هستی خود را فدا می کنند تا زندگی مشترک را با مردی آغاز کنند که می ستایند.

بر اساس گزارش موسس "آرات" که یک تشکل مستقل حقوق بشری است، دختران و زنان شجاع تر شده اند و علیه معضل ازدواج اجباری گامهای بلندی برداشته اند. زنان حاضرند جان خود را از دست بدهند ولی به خواسته اجباری والدین خود گردن ننهند. دبیر موسسه مزبور ابراز می دارد که این زنان می دانند که احتمال به قتل رسیدن شان توسط مردان خانواده بسیار بالاست، اما برای به کرسی نشاندن خواست خود از فرمان خانواده خود، سرپیچی می کنند. اینان زنان عصر جدیدی هستند که علیه شالوده فرهنگی عقب افتاده به پا خاسته اند. بر پایه گزارش سال 2012 کمیسیون حقوق بشر پاکستان، دستکم 943 زن قربانی قتل ناموسی شده اند که بیش از 219 نفر از آنان به دلیل انتخاب آزادانه همسر آینده خود به قتل رسیده اند.

 

بازگشت به صفحه اول ایران نبرد

بازگشت به صفحه نبردخلق