رویدادهای هنری شهریور ماه
لیلا جدیدی
سخن روز:
- راستی که در دور تیره و تاری زندگی می کنیم. امروز فقط حرفهای احمقانه بی خطرند.
اخم بر چهره نداشتن از بی احساسی خبر می دهد و آنکه می خندد، هنوز خبر هولناک را
نشنیده است (برتولت برشت (1898 - 1956) نمایشنامه‌نویس، کارگردان تیاتر و شاعر
کمونیست آلمانی)
- زندگی زیباست حتی اگر کور باشی، خوش آهنگ است حتی اگر کر باشی، مسحور کننده است
حتی اگر فلج باشی، اما بی ارزش است اگر ثانیه ای عاشق نباشی (احمد شاملو ( 21 آذر
1304- 2 مرداد 1379) شاعر و نویسنده، فرهنگ نویس، روزنامه‌نگار، پژوهشگر، مترجم و
از مووسسان و دبیران کانون نویسندگان)
فیلم
فیلم "سنگ صبور" بر اساس رمان عتیق رحیمی
فیلم سنگ صبور بر اساس رمان موفق عتیق رحیمی در تورنتو به نمایش گذاشته شد. رمان
سنگ صبور یکی از پرفروشترین کتابها در سالهای اخیر بوده که چهار سال پیش جایزه ادبی
"گنکور" فرانسه را نصیب آقای رحیمی، نویسنده و کارگردان افغانی کرده بود. نقش اول
فیلم سنگ صبور را گلشیفته فراهانی به عهده دارد.
نمایش فیلم "زبان یک خلق" در سالگرد درگذشت محمود درویش
جشنواره بین‌المللی سینمای تبعید در سالگرد درگذشت محمود درویش، شاعر بزرگ خلق
فلسطین و در گرامیداشت خاطره شعر و مبارزه او اقدام به نمایش فیلم "زبان یک خلق"،
ساخته "سیمونته بیتون" همراه با شعر خوانی، موسیقی و آواز کرد.
پایان جشنواره مونترال
سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم مونترال پنجشنبه بیست و سوم اوت با فیلم "کروکودیل
میلیون دلاری" ساخته بلند "لیشنگ لین" آغاز به کار کرد و پس از دوازده روز با نمایش
چهارصد و سی و دو فیلم از هشتاد کشور جهان، روز دوشنبه سوم سپتامبر به کار خود
خاتمه داد. فیلم ترکیه ای "جایی که آتش میسوزاند"، ساخته "اسماعیل گونس" جایزه اصلی
جشنواره امسال مونترال را به دست آورد. داستان فیلم آقای گونس درباره دختر جوانی به
نام عایشه است که پدر و مادرش به تصور بیماری، او را سراسیمه به بیمارستان میرسانند،
اما وقتی میفهمند حامله است، دیگر نمیخواهند زنده بماند
در بخش مسابقه امسال جشنواره مونترال، فیلمی از سینمای ایران حضور نداشت، اما در
بخش مسابقه فیلم اول و در بخشهای هفتگانه جشنواره در مجموع پنج فیلم بلند و دو فیلم
کوتاه از تولیدات سینمای ایران به نمایش درآمد. "بغض"، ساخته رضا درمیشیان تنها
فیلم ایرانی در بخش رقابتی "فیلم اولیها" بود.
* جوایز
جایزه بزرگ آمریکای شمالی – "وقتی آتش میسوزاند"، اسماعیل گونس از ترکیه
جایزه ویژه هیات داوران - به طور مشترک به "هجوم"، دیتو تسینتسادزه از آلمان و "غسل
نارنجی"، امانول اوریب از اسپانیا
جایزه بهترین کارگردانی- "آخرین جمله"، یان تروئل از سوئد
جایزه بهترین بازیگر زن- بریژیت هوبمیر، برای فیلم "فصل بسته" از آلمان
جایزه بهترین بازیگر مرد- کارل مرکاتس، برای فیلم "پیر شدن کودک هشتاد ساله" از
اتریش
جایزه بهترین فیلمنامه- مارکو نابرسیک، برای فیلم "کولی شانگهای" از اسلوانی
جایزه بهترین مشارکت هنری- آلکساندر پروشکین، برای فیلم "کفاره" از روسیه
جایزه بهترین نوآوری هنری- یازو یانگ، برای فیلم "بالها" از چین
جایزه بهترین فیلم کوتاه- مارتین چارترند، برای فیلم "مکفرسون" از کانادا
جایزه ویژه هیات داوران فیلم کوتاه- هفانگ وی، برای فیلم "ضیافت معشوقه"، محصول
مشترک کانادا و فرانسه
شیر طلایی جشنواره ونیز به فیلمساز برجسته کره ای تعلق گرفت
در شصت و نهمین دوره جشنواره ونیز، فیلم "پی یتا"، هجدهمین ساخته "کیم کی دوک" که
فیلمهای ستایش شده ای چون "بهار تابستان، پاییز، زمستان و باز بهار" و "چوب گلف"
(3- Iron) را در کارنامه دارد، برنده جایزه شیر طلایی شد.
این فیلم داستان مردی را بازمی گوید که وظیفه اش ستاندن قرضهایی است که کارگران
فقیر باید با بهره فراوان پس بدهند و زمانی که قادر به انجام این کار نیستند، این
مرد آنها را از لحاظ جسمی ناقص می کند تا از حق بیمه بهره مند شوند و بدهی شان را
بدهند. در این میان یک زن خود را به عنوان مادر او معرفی می کند و سعی دارد اعتماد
این مرد خشن را جلب کرده و احساسات او را بارور کند.
هنرمندان برای کمک به زلزله زدگان آذربایجان
پرویز پرستویی، رضا کیانیان، مسعود رایگان، حبیب رضایی، مانی حقیقی، نگار جواهریان،
صابر ابر، رضا عطاران، حامد بهداد، کمال تبریزی، باران کوثری، رضا میرکریمی، پوران
درخشنده، مهدی عسگرپور، فرهاد توحیدی، طناز طباطبایی، فاطمه معتمدآریا، جعفر پناهی،
همایون اسعدیان، منوچهر محمدی و... گروهی از هنرمندان ایرانی هستند که به یاری
قربانیان زلزله آذربایجان و آنانی که از زیر خروارها خاک جان به در برده اند،
شتافتند.
در آخر یک هفته تداخل بزرگی رخ داد و آن هم چیزی نبود جز حضور دو گروه از سینماگران
در دو نقطه مختلف با دو هدف به کلی متفاوت؛ در حالی که گروهی به دیدار احمدی نژاد
رفته بودند، گروه دیگری با دادن یک شاخه گل، هموطنان خود را برای کمک به قربانیان
زلزله دعوت کردند. این گروه از هنرمندان با استقبال بی نظیر مردم و کمکهای آنان
روبرو شدند.
اخراج بازیگر اصلی "قلاده های طلا" از جمع هنرمندان
علیرام نورایی، بازیگر اصلی فیلم سفارشی "قلاده های طلا" که به جمع هنرمندانی که
برای کمک به زلزله زدگان آذربایجان گردهم آمده بودند، خزیده بود، توسط هنرمندان و
به گفته خود او "یک کارگردان سرشناس" از میان جمع اخراج شد. وی با ابراز بی اطلاعی
از علت این امر، وجود "باندبازی" در میان سینماگران را علت این امر توصیف کرد.
فیلم "قلاده های طلا"، خیزشهای اجتماعی در سال ۱۳۸۸ را هدایت شده از سوی آمریکا و
بریتانیا تعریف می کند. جواد شمقدری، معاون سابق سینمایی وزارت ارشاد و رییس سازمان
سینمایی رژیم اعتراف کرده که یک میلیارد تومان از هزینه ساخت فیلم "قلاده های طلا"
از سوی دولت تامین شده است.
فیلم "فصل کرگدن" آخرین ساخته بهمن قبادی
فیلم "فصل کرگدن" مضمونى شاعرانه دارد و داستان يك شاعر كُرد است كه از طريق اشعارش
به دنبال زندگى گم شده خود می‌گردد. این فیلم در سی و هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی
فیلم "تورنتو" با نمایش فیلمهایی از کارگردانان سراسر جهان در بخشهای "اساتید"، "کشف
استعدادها"، "مستقلها" و "مستند" در روزهای 16 تا 26 شهریورماه جاری (6 تا 16
سپتامبر 2012) در شهر تورنتو در کشور کانادا به نمایش گذاشته شد.
"فصل کرگدن" به کارگردانی بهمن قبادى، موسیقی کیهان کلهر و نقش آفرینی بهروز وثوقی،
مونیکا بلوچی و برن ساعت می باشد. این فیلم با حضور کارگردان و بازیگران در بخش
اصلی فستیوال جهانی فیلم سن سباستین اسپانیا نیز حضور خواهد داشت.
(نقل از فرهنگسرای پویا - پاریس - 6 سپتامبر 2012)
فرار از تهران در جشنواره فیلم تورنتو به نمایش درآمد
"بن افلک"، کارگردان و هنرپیشه آمریکایی، با فیلم "آرگو" در جشنواره فیلم تورنتو
حضور یافت. این فیلم روایتگر عملیات خروج مخفیانه ۶ دیپلمات آمریکایی از ایران در
میانه بحران گروگانگیری سفارت آمریکا در تهران است.
این فیلم همزمان با اعلام خبر بسته شدن سفارت کانادا در تهران در این جشنواره بر
روی پرده رفت.
به گفته‌ی این کارگردان و هنرپیشه آمریکایی، همزمانی این دو رویداد نشان می‌دهد که
داستان این تریلر سیاسی حتی اگر ۳۰ سال از وقوع حادثه گروگانگیری گذشته باشد، "همچنان
که از منظر پیامدهای ناخواسته انقلاب و چه از نظر دست و پنجه نرم کردن کنونی با
موضوعاتی که آن زمان نیز درگیرشان بودیم"، از اهمیت بالایی برخوردار است.
فیلم "آرگو" الهام گرفته از گزارشی است که به تازگی منتشر شده و در برگیرند‌ه
عملیات مشترک سازمان اطلاعاتی آمریکا (سیا) و سازمانهای امنیتی کانادا برای قاچاق ۶
دیپلمات آمریکایی از ایران در میانه بحران گروگان گیری سفارت آمریکا در تهران بوده
است.
موسیقی
جورج مایکل برگزاری تور جهانی خود را از سر گرفت
"جورج مایکل"، ستاره بریتانیایی موسیقی پاپ، تور جهانی کنسرتهای موسیقی خود با
عنوان "سیمفونیکا" را که به علت ابتلایش به ذاتالریه متوقف شده بود، در وین از سر
گرفت. او ۴۶ کنسرت از مجموع ۶۵ کنسرت تور جهانی خود را تا پیش از بیماری اش برگزار
کرده بود، اما از ماه نوامبر سال گذشته برنامه های خود را به علت بیماری ذات الریه
لغو کرد.
جورج مایکل هزار بلیت این کنسرت را به کارکنان بیمارستان عمومی وین که برای نجات او
از مرگ تلاش کرده بودند. اهدا کرد، اما مسوولان بیمارستان با اجازه این خواننده،
۷۰۰ بلیت را برای کمک به تحقیق درباره بیماریهای ریوی فروختند. ۳۰۰ نفر از تیم
پزشکی بیمارستان در کنسرت او حضور داشتند. او گفت: "افتخار بزرگی است که برای زنان
و مردانی بخوانی که تو را نجات داده اند."
جورج مایکل خطاب به جمعیت گفت، "زنده بودن معرکه است" و سپس ترانه "حالم خوبه" از "نینا
سیمونز" را بنا به درخواست یکی از پزشکان حاضر در کنسرت خواند.
جشنواره موسیقی کردی در آلمان
جشنواره "مورگن لند" در آلمان هر سال برنامه های ویژه ای در معرفی موسیقی شرقی دارد.
امسال محور اصلی این جشنواره موسیقی کردی بود. در این جشنواره، هنرمندان مختلفی از
کشورهای گوناگون از جمله ایران، عراق، سوریه و ترکیه به شهر "اوسنابروک" آلمان دعوت
شده تا موسیقی و فرهنگ کردی را درحد امکان به علاقمندان معرفی کنند.
جشنواره با روی صحنه رفتن "اینور دوغان"، یکی از سرشناس ترین خوانندهای کرد افتتاح
شد. ارکستر مجلسی این جشنواره متشکل از هنرمندان کرد و غیر کرد، به بهترین نحو این
موسیقیدان سرشناس را همراهی کرد. در شب افتتاحیه این فستیوال، کیهان کلهر، کمانچه
نواز و رضا سامانی، نوازنده تنبک، ازجمله هنرمندانی ایرانی بودند که به روی صحنه
رفتند.
کیهان کلهر می گوید:"کردها مردمی دوست داشتنی هستند و موسیقی بسیار زیبایی دارند،
اما چون در یک جا متمرکز نیستند و در کشورها و مناطق گوناگونی زندگی می کنند، هر
کدام لهجه خودشان را دارند و موسیقی شان نیز طعم خاص همان منطقه را گرفته است."
وی معتقد است که موسیقی کردی در سالهای اخیر پیشرفت قابل توجهی کرده است که دلیل آن
ممکن است وجود نوازنده های با استعداد و چیره دست امروزی باشد. محمد رضا مرتضوی،
نوازنده تنبک، سهراب پور ناظری، کمانچه نواز کرد تبار و حسین زهاوی، نوازنده دف
نیزاز جمله هنرمندانی بودند که در این جشنواره شرکت داشتند.
نمایشگاه
نمایشگاه "نیوتوپیا" برای حفظ و رعایت حقوق بشر
نمایشگاه "نیوتوپیا" آثار ۷۰ هنرمند جهان برای حفظ و رعایت موازین حقوق بشر را به
نمایش می‌گذارد. این نمایشگاه به ابتکار "عفو بین‌الملل" و "دیده‌بان حقوق بشر"
برگزار می شود.
هدف مبتکران نمایشگاه "نیوتوپیا ـ سرزمین حقوق بشر" که در شهر کوچک "مشلن"
(Mechelen) در بلژیک برپا می‌شود، نمایاندن چگونگی اجرای منشور بین‌المللی حقوق بشر
در قرن اخیر است. این منشور که شامل ۳۰ ماده می‌شود، سه سال پس از تاسیس سازمان ملل
متحد در ۱۰ دسامبر ۱۹۴۸، از سوی مجمع عمومی این سازمان به تصویب رسید. مفاد این
منشور حقوق بنیادی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی را که شهروندان هر
کشوری باید از آن برخوردار باشند، مشخص کرده است.
علت برگزاری این نمایشگاه در "مشلن" این است که در سالهای جنگ جهانی دوم این شهر به
یکی از کانونهای نقض حقوق بشر تبدیل شد. این شهر یکی از ایستگاههای اصلی انتقال
یهودیان و اقلیتهای قومی "سینتی" و "روما" به اردوگاه مرگ آشویتس ـ بیرکنوآ بود.
هدف نمایشگاه "نیوتوپیا ـ سرزمین حقوق بشر"، تنها بازبینی و کاوش در تاریخ و گذشته
نیست. به گفته‌ی "هرمن فان گوتم": "وظیفه‌ی ما این است که پلی بین گذشته و حال، بین
دوره ناسیونال سوسیالیسم و شرایط امروز ایجاد کنیم و دانش آموزان و جوانانی را که
به دیدن این نمایشگاه می‌آیند از اهمیت حفظ و رعایت موازین حقوق بشر آگاه سازیم."
هنرمندان بی حق و حقوق
بر اساس تازه ترین آمار "عفو بین‌الملل"، در حال حاضر ۹۱ کشور در سراسر جهان از
رعایت حقوق مدنی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در حق شهروندان خود سرباز می‌زنند.
بیشتر هنرمندانی که آثارشان در نمایشگاه "نیوتوپیا" به نمایش گذاشته شده، از مواهب
آزادی، برابری و عدالت در کشورهای خود بی‌‌بهره بوده اند. نیمی از هنرمندان از
کشورهایی چون چین، روسیه یا کشورهای عربی برخاسته اند.
"علی فرزات"، یکی از مطرح ترین کاریکاتوریستهای جهان عرب، از جمله‌ی این هنرمندان
است. او به دلیل مخالفت با سیاستهای ضدبشری رژیم بشار اسد در سوریه، یک بار دستگیر
و شکنجه شد. ماموران امنیتی، در بازجوییها یکی از انگشتان دست او را به عنوان "هشدار"
شکستند.
کتاب
نیوزلند، مهمان نمایشگاه بین المللی فرانکفورت
برگزارکنندگان نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت که از ۱۰ تا ۱۴ اکتبر در این شهر
برپا می‌شود، "کشور مهمان" امسال خود را نیوزلند اعلام کردند.
بازار کتاب در نیوزلند چندان پررونق نیست. پرفروش ترین کتابهای این کشور به تیراژی
بیش از ۵۰ هزار نسخه هم دست نمی‌یابند، اما آثار جنایی نیوزلندی اغلب در صدر
کتابهای پرفروش جهان قرار دارند. بازار کتاب این کشور که کمتر از ۴/۴ میلیون نفر
جمعیت دارد، هرچند اغلب کساد است، با این حال اتحادیه کتابداران آن یکی از فعال‌ترین
نهادهای فرهنگی جهان است.
جایزه برای کتابهای پرفروش
اتحادیه‌ی کتابداران نیوزلند، برای حمایت از صنعت نشر این کشور به کتابهای پرفروش،
"مدال طلای سفید" اهدا می‌کند. آثاری که به دریافت این جایزه نایل می‌آیند، باید
دستکم تیراژی بیش از ۵۰ هزار نسخه داشته باشند. تنها دو نویسنده، این جایزه‌‌ی
پرارزش را تا کنون کسب کرده‌اند.
انتشار کتاب "دریاچه ارومیه"
کتاب "دریاچه ارومیه" نوشته مهرداد مهرپور محمدی منتشر شد. تاریخچه و برخی ویژگیها
و مشخصات طبیعی دریاچه ارومیه مانند اکوسیستم دریاچه، کارکردها، تولیدات و خدمات
دریاچه، دلایلِ کاهش حجم آب و سطح دریاچه، عوارض کاهش سطح و خشک‌شدن دریاچه ارومیه،
از جمله مباحث این کتاب است.
کتاب "دریاچه ارومیه"، همچنین به تحولات اخیر در این باره پرداخته و طرحهای نجات
دریاچه، برخورد دولت و مجلس شورای اسلامی با بحران دریاچه ارومیه، اعتراضات مردمی
برای نجات آن، وضعیت و احکام معترضان زندانی و واکنشها و فعالیتهای افراد و
سازمانهایِ مخالف را مورد کنکاش قرار می دهد.
این کتاب را از آدرس زیر دریافت کنید:
http://shorayejavanan.files.wordpress.com/2012/08/daryacheh-urmiya.pdf
جایزه "آدورنو" به نویسنده یهودی منتقد اسراییل
"جودیت باتلر"، فیلسوف و منتقد ادبی آمریکایی جایزه "آدورنو" را دریافت کرد. ارزش
این جایزه نقدی ۵۰ هزار یورو است و هر سه سال یک بار اعطا می‌شود. خانم باتلر
نخستین زنی است که جایزه را دریافت می‌کند. او با این که خود یهودی است، از منتقدان
سرسخت سیاست دولت اسراییل شناخته می‌شود.
"شورای مرکزی یهودیان آلمان" از اعطای جایزه "آدورنو" به خانم باتلر سخت انتقاد
کرده است. به نظر این مووسسه، خانم باتلر در مواضع سیاسی خود با دفاع از "حقوق مردم
فلسطین"، افکار عمومی را علیه دولت و مردم اسراییل تحریک می‌کند. این در حالی است
که دیگران شهامت مدنی این فیلسوف را ستایش می‌کنند.
"فلیکس زملروت"، از سوی هیات امنای جایزه "آدورنو"، در ستایش از جودیت باتلر، او را
یکی از برجسته ترین روشنفکران یهودی جهان دانست که آثارش بسیار اثرگذار بوده و بیش
از امور سیاست روزمره، به وجدان انسانی و اصول حقوق بشر پای‌بند است.
خانم باتلر که آثار او در عرصه فمینیسم نیز از شهرت به سزایی برخوردار است، هنگام
دریافت جایزه از خطراتی که شهامت مدنی را در جهان ما تهدید می‌کند، سخن گفت.
شعر
" وقتی که عشق را زندانی می کنند" – ستاره، تهران
"وقتی که عشق را زندانی می کنند"
تقديم به یک " رفیق" عزیز
اینجا ظالمانه عشق را زندانی می کنند
و بیرحمانه ذره های جوانی را
زیر خروارها ستمگری، مدفون
اینجا بال و پر کبوتران را می شکنند
و مشت مشت تباهی را
بر چهره ی زندگی می پاشند
اما عشق همچنان
با قوی ترین معنای خود
و با زیبا ترین رنگ و طرح وآهنگش
از روزن این سیاهچال خاکستری
راه خود را می گشاید
تا گستره ی دل همه ی انسانها
...
و در نشیب و فراز این روزگار
من نیز با این همه کاستی
ولی مانا و راستین
همواره با یاد او که دلش
برای هر پرنده می تپد
فریاد می زنم که
گل سرخ در کویر هم می روید
ستاره . تهران