رویدادهای هنری ماه

لیلا جدیدی

سخن روز:

در میان تمام دنیاهایی که بشر خلق کرده، کتاب عظیم ترین آنهاست (هاینریش هاینه (1856- 1797)، شاعر و روزنامه نگار آلمانی)

مخترعان دروغ مصلحت آمیز، به صلح بیشتر از حقیقت علاقه داشتند (جیمز جویس

(1941-1882)، نویسنده ایرلندی)

یک وسترن برای آدمهای بالغ، فیلمی است که در آن قهرمان فیلم از اسبش هوشمند تر است (جیم لیکر (1986-1922) منتقد انگلیسی سینما)

پروژه "اشعار جهانی در زیرزمین" بر دیوارهای متروی انگلیس

پروژه "اشعار جهانی در زیرزمین"، دیوارهای متروی انگلیس را به قطعه ‌ای از شعر ناظم حكمت، شاعر پر آوازه اهل ترکیه با عنوان "باكو در شب" به ترجمه انگلیسی مزین می كند. در كنار اشعار حكمت،‌ قطعه‌ هایی از جان آگارد، سوجاتا بات، نی ‌یی اوسونداره، امتیاز داركر و لوته كرامر در متروی لندن به نمایش درمی ‌آیند. 120 هزار كپی از این اشعار منتخب به صورت رایگان از سوی مجلس انگلیس و كتابخانه اشعار اسكاتلند در اختیار كتابخانه‌ ها و مركز "ساوث‌بنگ" قرار می‌ گیرد. این نمایشگاه به عنوان بخشی از فستیوال 2012 لندن كه همزمان با بازیهای المپیك است، برگزار می‌شود.

ناظم حكمت، شاعر، رمان نویس و نمایشنامه‌ نویس بزرگ تركیه‌ در سال 1902 به دنیا آمد. وی به عنوان "انقلابی رمانتیك" شناخته می‌شد و بارها به خاطر اعتقادات سیاسی خود دستگیر شد. اشعار او به 50 زبان دنیا ترجمه شده‌اند. ‌وی در سن 61 سالگی در حالی كه دوران تبعیدخود را در شوروی سابق می گذراند، درگذشت.

شعر سیاسی و جنجال برانگیز گونتر گراس

گونتر گراس، نویسنده و هنرمند پرآوازه‌ی آلمانی و دارنده جایزه نوبل ادبی، باز هم شعری سیاسی و جنجال‌برانگیز سروده است. دفاع از یونان و مردم این کشور بحران‌زده، مضمون اصلی این سروده‌ی ۱۲ بیتی است.

"به هرج و مرج نزدیک، چون نه دمساز با منافع بازار"، این بیت وضعیت یونان را از نگاه گونتر گراس بازگو می‌کند. این نویسنده‌ی ۸۴ ساله در تازه‌ترین سروده‌ی خود با عنوان "شرم اروپا"، به گلایه از غرب نشسته و انتقاد کرده است که چرا اروپا سرزمینی را که زمانی زادگاه فرهنگ این قاره بوده، اکنون رسوای خاص و عام می‌کند، حقوقش را به غارت می‌برد و مردمش را به فقر محکوم می‌سازد.

جایزه ادبی اورنج به نویسنده نواهای آشیل

مدلن میلر، نویسنده رمان "نواهای آشیل" که داستان عشق دو مرد در دوره اساطیری یونان است، جایزه ادبی "اورنج" را در سال ۲۰۱۲ دریافت کرده است نگارش این داستان ده سال طول کشیده است.

خانم میلر چهارمین نویسنده آمریکایی است که به طور پی در پی برنده این جایزه سالانه شده است .جایزه سی هزار پوندی "اورنج" برای قدردانی از نویسندگان زن آثار داستانی به زبان انگلیسی اعطا می شود. سال گذشته این جایزه به تی اوبرکت، نویسنده صرب تبار آمریکایی به خاطر نگارش "همسر ببر" اعطا شد.

شب کانون نویسندگان ایران (در تبعید) برای آزادی زندانیان سیاسی و لغو جکم اعدام

کانون نویسندگان ایران (در تبعید)، مبارزه ای را در دفاع از آزادی اندیشه و بیان، لغو اعدام، آزادی زندانیان سیاسی، آزادی اعضای زندانی کانون نویسندگان، فریبرز رییس دانا و منیژه نجم عراقی، محکوم کردن فتوای قتل شاهین نجفی و دیگر فتواهای صادره برای قتل دگراندیشان و منتقدین روایات و قوانین اسلام سازمان داده است.

در این راستا، شب شعر و سخن کانون در استکهلم برگزار شد. در شب کانون، شاعران و نویسندگانی مانند مریم هوله، لیلا هوله (مشرق)، یاور استوار، روشنک، هومن عزیزی، بهرام رحمانی، و عباس سماکار شرکت داشتند و هر کدام در شعر و سخن خود به دفاع از آزادی اندیشه و بیان پرداختند و سرکوب آزادیها را در جمهوری اسلامی به شدت محکوم کردند.

بار دیگر تن‌تن رکورد شکست

جلد کمیاب یکی از مجموعه کتابهای تن‌تن که در سال ۱۹۳۲ میلادی طراحی شده بود، در یک حراجی در پاریس به قیمت بی‌سابقه یک میلیون و ۳۰۰ هزار یورو به فروش رفته است. این جلد متعلق به یکی از نسخه‌ های کتاب تن‌تن در آمریکا، اثر هرژه، نویسنده و طراح بلژیکی است. نام واقعی هرژه، خالق شخصیت تن‌تن، ژرژ رمی بود. او در سال ۱۹۸۳ میلادی درگذشت.

در این جلد، ماجراجوی جوان قهرمان کتابهای تن‌تن دیده می‌شود که لباس گاوچرانها را به تن دارد و در کنار اسنویی (میلو)، سگش نشسته است، در حالی که چند سرخپوست تبر به دست در حال نزدیک شدن به آنها هستند. از این طرح هرژه تنها پنج اثر مشابه موجود است و تنها دو اثر از این تعداد در اختیار بخش خصوصی است.

چند طرح اولیه تن‌تن و یک نسخه از کتاب "روی ماه قدم گذاشتیم" که نیل آرمسترانگ و باز آلدرین، اولین انسانهایی که روی ماه پا گذاشتند و نیز مایکل کالینز از فضانوردان پیشرو، آن را امضا کرده‌اند، از دیگر آثاری بود که در این حراجی به فروش گذاشته شده بود.

کارلوس فوئنتس به هویت مکزیکی معنای تازه بخشید

کارلوس فوئنتس، نویسنده ای که به هویت مکزیکی معنایی تازه بخشید، از سرشناس ترین نویسندگان اسپانیایی زبان و یکی از نویسندگان برجسته جهان بود که رمانهای او همتراز با مقاله های سیاسی اش مورد توجه جهانیان قرار می گرفت. علاقه همزمان او به سیاست و ادبیات، سرتاسر عمر و آثار او را تحت تاثیر قرار داده بود.

فوئنتس در پاناما به دنیا آمد. در واشنگتن دی سی و سانتیاگوی شیلی کودکی خود را گذراند و تا شانزده سالگی به وطن خود، مکزیک نرفت. در دانشگاه مکزیک و ژنو تحصیل کرد و بالاخره در مکزیکوسیتی از جهان رفت.

از آثار آقای فوئنتس که به زبان فارسی ترجمه شده، می توان به مرگ آرتیمو کروز (The Death of Artemio Cruz) ، گرینگوی پیر (The Old Gringo) و آئورا (Aura) اشاره کرد.

همبستگی گونتر گراس و جامعه هنری آلمان با شاهین نجفی

پنجاه هنرمند آلمانی فراخوانی در همبستگی با شاهین نجفی را امضا کرده و از سیاستمداران و اذهان عمومی خواسته‌ اند از این خواننده رپ ایرانی حمایت کنند. این فراخوان در سایت "آکادمی برای هنر" منتشر شده است.

در بیانیه نویسندگان و هنرمندان آمده است:"شاهین نجفی، خواننده و نوازنده ایرانی که از سال ۲۰۰۵ به حال تبعید در آلمان زندگی می‌کند، تهدید به مرگ شده است، زیرا در ترانه‌ای از امام دهم شیعیان که در سال ۸۶۹ درگذشته است، می‌خواهد تا به دنیا برگردد و مردم را نجات دهد."

بیانیه می‌افزاید:"درونمایه این ترانه، انتقاد از حکومت دیکتاتوری ایران است. برخی از مراجع حاکم، نجفی را کافر خوانده، او را به مرگ محکوم کرده و برای سر او جایزه صد هزار دلاری تعیین کرده اند."

بیانیه با این کلمات پایان یافته است:"ما عزم شاهین نجفی مبنی بر ادامه کار هنری را می‌ستاییم و همبستگی خود را با او ابراز می‌کنیم. ما از محافل اجتماعی و سیاستمداران می‌خواهیم که به هر شکل ممکن از این همکار ما حمایت کنند و در تامین امنیت او بکوشند."

این بیانیه را برخی از نامی ‌ترین چهره‌های فرهنگی امضا کرده‌اند: گونترگراس (نویسنده و برنده جایزه ادبی نوبل)، الفریده یلینک (نویسنده اتریشی و برنده جایزه ادبی نوبل)، هانس گایسندورفر (سینماگر)، گونتر والراف (نویسنده و روزنامه‌نگار)، دوریس دوریه (سینماگر)، کنستانتین وکر (شاعر و خواننده)، فولکر شلوندورف (سینماگر) و اودو لیندبرگ (خواننده مشهور راک).

اشعار عمر خیام هم ممنوع است

بنا به گفته دادستانی ترکیه، فاضل سای، پیانیست مشهور این کشور قرار است ظرف ماههای آینده به اتهام "توهین به اسلام" محاکمه شود. وی به اتهام به کارگیری اشعاری از عمر خیام با مضمون تمسخر برداشت معتقدان از مقوله بهشت و همچنین تمسخر موذنی که اذان خود را زود به اتمام رسانده، مجرم شناخته می شود.

این موسیقی‌دان ۴۲ ساله که دارای شهرت جهانی است، ممکن است به ۱۸ ماه حبس محکوم شود.

رجب طیب اردوغان، نخست وزیر کنونی ترکیه و شهردار سابق استانبول که خود از حزب اسلامگرای "عدالت و توسعه" است نیز در سال ۱۹۹۸ به دلیل خواندن شعری که در آن مسجد را میخانه توصیف کرده بود، به شش ماه حبس محکوم شد.

دفن شبانه و مخفیانه پیکر حسن کسایی

حسن کسایی، نوازه برجسته نی در بعدازظهر پنجشنبه ۲۵ خرداد در اصفهان درگذشت. با فشار رژیم، پیکر وی در سحرگاه روز جمعه بدون اطلاع رسانی برای تشیع جنازه، در اصفهان به خاک سپرده شد.

حسین کسایی با ارکسترهای متعدد رادیو به سرپرستی هنرمندانی چون ابوالحسن صبا، حسین یاحقی، حبیب‌الله بدیعی، محمد میرنقیبی و همایون خرم فعالیت کرد. او در سال ۱۳۳۵ به "برنامه گلها" راه یافت و تا سال ۱۳۵۷ با این برنامه همکاری داشت.

کسایی سال ۱۳۶۱ و در جریان فشار و ممنوعیت علیه هنرمندان و به ویژه نوازندگان، از صدا و سیما اخراج شد. وی آخرین برنامه رسمی خود در رادیو ایران را با همکاری جلیل شهناز، محمدرضا شجریان و جهانگیر ملک اجرا کرد.

اعتراض معاون نیروی انتظامی به وضعیت سینما

بهمن کارگر، معاون اجتماعی نیروی انتظامی از نحوه پوشش لیلا حاتمی در جشنواره کن انتقاد کرد وی گفت، "برخی از زنان هنرمند به جشنواره هایی مانند کن می روند و با کشف حجاب و لباس با مرد نامحرم دست می دهند ... ما به وضع فعلی سینمای ایران معترضیم."

او همچنین از "بعضی از هنرمندان" خواست که "ادای اپوزیسیون" را درنیاورند و تهدید کرد که در این صورت "مردم آنها را سرجایشان خواهند نشاند".

لیلا حاتمی جایزه بزرگ جشنواره کن را به "متیو گارونه"، کارگردان فیلم"رئالیتی" اهدا کرد. وی که به خاطر ایفای نقش در فیلم "جدایی نادر از سیمین" شهرتی جهانی یافته است، برای اعطای جایزه بزرگ جشنواره انتخاب شده بود.

دولت، "خانه سینما" می شود

به نظر می آید، سیاستهای اخیر سینمایی در ایران بر دولتی کردن هر چه بیشتر سینما متمرکز شده است.

جواد شمقدری، رییس سازمان سینمایی ایران اعلام کرد که این سازمان مامور شده راه حلی برای انجام مسوولیتهایی که "خانه سینما" بر عهده داشته، پیدا کند. وی گفت در جلسه شورای عالی سینما با حضور احمدی نژاد سعی شد "طرح و الگویی را برای زمین‌ نماندن ماموریتهای غیرصنفی و البته غیرسیاسی خانه‌ سینما " پیدا شود.

در پی نقض حکم انحلال "خانه سینما" از سوی دیوان عدالت اداری، خانه سینما بعد از حدود پنج ماه تعطیلی، روز هشتم خرداد با تشکیل جلسه هیات مدیره، فعالیتهای خود را از سر گرفت. این در حالی است که وزارت ارشاد همچنان بر تعطیلی این نهاد صنفی تاکید داشته و دارد و می گوید، "خانه سینما وجاهت قانونی ندارد". این وزارتخانه در دی ماه سال گذشته خورشیدی طی حکمی، به "خانه سینما" ۴۸ ساعت فرصت داد که فعالیتهای خود را متوقف کند و این نهاد صنفی را منحل اعلام کرد.

300 میلیون نسخه فیلم غیرمجاز در ایران

رییس اتحادیه ویدیو رسانه از عرضه سالانه ۵۰۰ عنوان فیلم غیرمجاز و ۳۰۰ میلیون نسخه غیرمجاز در بازار ایران خبر داد. وی آمار تولید فیلم داخلی را حدود ۱۱۰ فیلم در سال اعلام کرد.

این در حالی است که، به گفته حمیدرضا نوروزی، ۲۰ موسسه ویدیو رسانه در کشور وجود دارد که سالانه به طور متوسط ۴۰۰ فیلم خارجی با تیراژی در حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیون نسخه عرضه می‌کنند.

بسیاری از فیلمهای خارجی در ایران یا مجوز توزیع دریافت نمی‌کند یا پس از سانسور فراوان در بازار عرضه می‌شود که این امر موجب شده است علاقه‌مندان به سینما به سراغ نسخه‌های غیرمجاز بروند.

جوایز نخل طلا و جشنواره کن

جایزه نخل طلای شصت و پنجمین جشنواره کن برای دومین بار به میشاییل هانکه، سینماگر اتریشی به خاطر فیلم "عشق" (Amour) تعلق گرفت. میشاییل هانکه ۷۰ ساله، تا کنون چند بار برای فیلمهای "رمز ناشناخته"، "نوازنده پیانو" و "پنهان"، نامزد دریافت نخل طلا بوده و در سال ۲۰۰۹ برای فیلم "روبان سفید"، این جایزه را دریافت کرده بود.

جایزه بزرگ جشنواره کن نیز، به فیلم "رئالیتی" (حقیقت)، ساخته متیو گارونه، کارگردان ایتالیایی تعلق گرفت. گارونه پیش از این نیز در سال ۲۰۰۸ با فیلم "گومورا"، جایزه بزرگ جشنواره کن را به دست آورده بود. وی در فیلمهایش با نگاهی رئالیستی و مستندگونه به جامعه امروز ایتالیا و زندگی طبقه کارگر و لایه های فقیر این جامعه می پردازد. فیلم جدید گارونه، طنز تلخ و سیاهی درباره تاثیر تلویزیون و برنامه های رئالیتی تی وی (مانند بیگ برادر) است. لیلا حاتمی که در این مراسم شرکت داشت، جایزه متیو گارونه را به او اعطا کرد.

کریستین مونجیو، از نسل موج نوی سینماگران رومانیایی نیز به خاطر فیلم "ورای تپه‌ها"، برنده جایزه بهترین فیلمنامه شد. فیلم مونجیو درباره چالش عشق با دگماتیسم مذهبی است. وی پیشتر، در سال ۲۰۰۷ با فیلم "چهار ماه، سه هفته و دو روز" که نقدی بر جامعه رومانی در زمان کمونیسم بود، برنده نخل طلای کن شده بود.

فیلم "مثل یک عاشق"، ساخته عباس کیارستمی که نامزد دریافت نخل طلا بود، جایزه ای به دست نیاورد. مسعود بخشی هم با اولین فیلم بلند داستانی اش به نام "یک خانواده محترم"، به عنوان تنها نماینده سینمای ایران در بخش جنبی دو هفته کارگردانان حضور داشت و نامزد دریافت دوربین طلایی بود، اما ناموفق ماند.

اثر مشهور جکسون پولاک گروگان گمرک

گمرک ایران تابلو معروف به"“نقاشی دیواری بر زمینه قرمز هندی"، اثر جکسون پولاک، هنرمند بزرگ آمریکایی را در بازگشت به ایران توقیف کرده است. علت توقیف، بدهی وزارت ارشاد رژیم به گمرک اعلام شده است. گفته می شود این تابلو ۲۵۰ میلیون دلار ارزش دارد.

موزه هنرهای معاصر که مالک اثر است، می گوید به مناسبت صدمین زاد روز جکسون پولاک، این گرانترین تابلو خارجی خود را که همچین منحصر به فردترین اثر گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران است، برای نمایش عمومی به موزه توکیو وام داده بود که در هنگام بازگشت به ایران توسط گمرک توقیف شده است.

چند روز بعد، این تابلو به موزه هنرهای معاصر تهران بازگردانده شد. پیرامون این زد و بند گفته شد: "برداشت قانونی گمرک بر آن بود تا هر دستگاهی که بدهی قانونی به این مجموعه دارد باید تا زمان پرداخت بدهی، آثارش در گمرک بماند، البته قانون در هر بخشی تبصره ‌هایی نیز دارد."

بازگشت به صفحه اول ایران نبرد

بازگشت به صفحه نبردخلق