|
دانشگاه در ماهی که گذشت (شهریور ۱۴۰۴) کامران عالمی نژاد
اعتراض دانشجویان دانشگاه بهشتی به وضع نابسامان خوابگاهها روز شنبه ۱ شهریور ۱۴۰۴، جمعی از دانشجویان ساکن خوابگاههای قائم مقام و بلوار کشاورز در متنی اعتراضی، از وضعیت نابسامان خوابگاهها گفتند. در این متن آمده است: با وجود اطلاع‌رسانی دانشگاه مبنی بر آماده‌سازی خوابگاهها برای اسکان دانشجویان در ایام امتحانات، از همان روزهای نخست با مشکلات متعدد و اساسی مواجه بوده ایم. دانشجویان به مشکلاتی چون قطعی و کم‌فشاری آب در تمامی طبقات (به‌ویژه طبقات بالاتر)، گرمای طاقت فرسا و بلااستفاده بودن کولرها، وجود سوسک و سایر حشرات در اتاقها و فضاهای خوابگاه اشاره کردند.
خودکشی دو پزشک جوان دو پزشک جوان فارغ التحصیل دانشگاه تهران در فاصله ۶ روز با خودکشی جان باختند. محمدرضا پازوکی در روز ۲ شهریور و تنها یک روز بعد الهام جلدی افدام به خودکشی کرد. این پزشک جوان بعد از پنج روز کما در روز جمعه ۷ شهریور در گذشت. جامعه پزشکی ایران در بهت و اندوه عمیقی فرو رفته است. دو پزشک جوان و مستعد که آینده درخشانی پیش رو داشتند، با خودکشی جان خود را از دست دادند. این تراژدی ها پشت سر هم زنگ های خطر جدی را درباره وضعیت سلامت روان در جامعه پزشکی کشور به صدا درآورده است.
مطهره گونه‌ای به ۲۱ ماه حبس تعزیری محکوم شد مطهره گونه ای، دانشجوی دانشگاه تهران و زندانی سیاسی پیشین، از سوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی به اتهامهایی مانند توهین به علی خامنه ای، در مجموع به ۲۱ ماه حبس تعزیری محکوم شد. گونه ای، دوشنبه ۳ شهریور ۱۴۰۴، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت با رای شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب، بابت اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، به تحمل ۱۵ ماه حبس تعزیری محکوم شده است. او همچنین بابت اتهام توهین به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به تحمل شش ماه حبس تعزیری و ضبط تلفن همراه حاوی «مطالب مجرمانه» محکوم شده.
تجمع بازنشستگان دانشگاه فرهنگیان در تهران روز دوشنبه ۳ شهریور، گروهی از بازنشستگان دانشگاه فرهنگیان در محوطه این دانشگاه در تهران تجمع کردند. عدم اجرای همسانسازی حقوق بازنشستگان و بی توجهی مسئولان به مطالبات پیشین آنان، از دلایل برگزاری این تجمع عنوان شده است. این بازنشستگان می گویند: حدود ۱۱۹ روز پیش اعتراضی در دانشگاه برگزار شد و در پی آن مسئولان قول دادند که به خواسته‌های بازنشستگان توجه کنند اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است
اعتراض دانشجویان دانشگاه آزاد به افزایش شهریه‌ها جمعی از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی روز دوشنبه ۳ شهریور ۱۴۰۴، در نامه ای سرگشاده نسبت به افزایش ناگهانی و چشمگیر شهریه ها، به ویژه شهریه‌های متغیر، اعتراض کردند. در متن این نامه آمده است که افزایش «دو تا سه برابری» شهریه در یک ترم با واقعیتهای اقتصادی کشور همخوانی ندارد و بار سنگینی بر دوش خانواده‌ها گذاشته است. دانشجویان در این نامه که خطاب به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و مسئولان دانشگاه آزاد تنظیم شده، هشدار داده‌اند که تصمیمات اخیر می‌تواند موجب بدهکاری گسترده، تشدید فشارهای روحی و حتی ترک تحصیل شود. نویسندگان نامه تأکید کرده‌اند این روند عدالت آموزشی را مختل خواهد کرد.
بیانیه تشکلهای دانشجویی در محکومیت حکم اعدام شریفه محمدی این بیانیه که در روز سه شنبه ۴ شهریور ۱۴۰۴، توسط شش انجمن دانشگاهی کشور منتشر گردیده، در آن به حکم اعدام شریفه محمدی اعتراض شده است. بخشهایی از این بیانیه را می خوانیم: «در روزگاری زندگی می‌کنیم که رنج، محدودیت و تضییع حقوق افراد به بخشی از زیست روزمره ما بدل شده است؛ گویی پاسخ هر اعتراض و انتقاد، مجازاتی ناعادلانه است که بر دوش فعالان سیاسی گذاشته می‌شود. تنها در همین مدت کوتاه پس از پایان جنگ دوازده روزه می‌توان ردپای این فجایع را به روشنی دید: از شرایط نامناسب در زندانهای قرچک و تهران بزرگ و انتقال مجدد زندانیان به اوین، تا اعزامهای روزانه به قزلحصار برای اجرای حکم اعدام؛ و در کنار آن فشارهای گسترده بر فعالان سیاسی و اجتماعی. همه و همه، وضعیت بحرانی و حاد نظام حاکم را به تصویر می‌کشد. در دل همین شرایط پررنج، حکم اعدام شریفه محمدی، فعال کارگری و مدافع حقوق زنان که پیش تر به سبب فعالیت در تشکلهای مدنی زندانی شده بود، تأیید شد. سرنوشت او تنها یک پرونده فردی نیست؛ بلکه بازتابی از سیاست سرکوبی است که همهِ معترضان را هدف گرفته و به ویژه بر زنان و کارگران، یعنی دو گروهی که شریفه از دل آنها برخاسته و برای حقوق شان تلاش کرده است، فشار مضاعف وارد می‌کند... ما، جمعی از تشکلهای دانشجویی، با تأکید بر این اصل که "حیات" حق مسلم هر انسان است، مخالفت قاطع خود را با حکم اعدام شریفه محمدی اعلام می کنیم. ما خواستار لغو فوری این حکم هستیم و از همه تشکلها و فعالان مدنی و سیاسی می خواهیم که در برابر آن سکوت نکنند و با صدایی رسا، "نه به اعدام" را فریاد بزنند.»
خودکشی دانشجوی دکترا در خوابگاه زینب کریم‌زاده، دانشجوی دوره پسادکترای رشته پلاسما دانشگاه بهشتی که بر اثر سقوط از پنجره خوابگاه جان خود را از دست داد. بررسیهای اولیه خودکشی ناشی از مشکلات شخصی را نشان می دهد. چهارشنبه شب، پنجم شهریور ۱۴۰۴، خوابگاه دانشگاه بهشتی شاهد حادثه‌ای تلخ بود. مرگ مشکوک یک دختر جوان که در پی گزارش به مرکز فوریتهای پلیسی ۱۱۰، توجه مقامات را به خود جلب کرد. با حضور تیم جنایی و دستور مرجع قضایی، جسد دانشجوی دکترای که بر اثر سقوط از پنجره خوابگاه جان باخته بود، کشف شد. بررسیهای اولیه حاکی از آن است که این حادثه یک خودکشی بوده است. به نظر می رسد این دانشجو در روزهای اخیر به دلیل مشکلات شخصی، دچار ناراحتی و فشار روانی شدیدی بوده که نهایتاً منجر به تصمیم به پایان دادن به زندگی خود شده است.
تجمع دانشجویان دانشگاه شیراز شامگاه دوشنبه ۳ شهریور ۱۴۰۴، دانشجویان دانشگاه شیراز در اعتراض به قطعیهای مداوم برق و آب تجمع کردند. این تجمع در ساعات پس از نیمه‌شب و در خوابگاه دخترانه ارم این دانشگاه برگزار شد. دانشجویان با سردادن شعارهای «دانشجو داد بزن، حقتو فریاد بزن»، «دانشجو می‌میرد؛ ذلت نمی‌پذیرد» و «آب، برق، زندگی، حق مسلم ماست» نارضایتی خود را از قطعیهای پی‌درپی اعلام کرده و خواستار پایان این وضعیت شدند. دانشجویان با سردادن شعارهای «دانشجو داد بزن حقتو فریاد بزن»، «دانشجو می میرد ذلت نمی پذیرد» و «آب برق زندگی حق مسلم ماست»، به اعتراض خود ادامه دادند. روز پنجشنبه ۶ شهریور گروهی از دانشجویان دانشگاه شیراز برای دومین بار در هفته جاری، در محوطه دانشگاه تجمع اعتراضی برگزار کردند.
خطر اجرای حکم اعدام احسان فریدی «احسان فریدی»، دانشجوی ۲۲ ساله رشته مهندسی ساخت و تولید دانشگاه تبریز که پیش‌تر از سوی شعبه سوم بیدادگاه انقلاب این شهر به اتهام «افساد فی‌الارض» به اعدام محکوم شده بود، در آستانه اجرای قریب الوقوع حکم قرار دارد. احسان فریدی در تاریخ ۲۹ خرداد ۱۴۰۳، پس از مراجعه به شعبه ۱۵ بازپرسی بیدادسرای عمومی و انقلاب تبریز بازداشت و به زندان منتقل شد. حکم اعدام او در بهمن همان سال صادر گردید. بنا بر گزارشها، مبنای صدور حکم، «گزارشهای امنیتی» و کیفرخواست دادسرا عنوان شده است. نزدیکان این زندانی سیاسی گفته‌اند که دفاعیات او و وکیلش در روند رسیدگی به پرونده نادیده گرفته شده و خانواده‌اش نیز در این مدت زیر فشار نیروهای امنیتی برای سکوت و عدم اطلاع‌رسانی قرار داشته اند. این دانشجو پیش‌تر در اسفند ۱۴۰۲ نیز بازداشت و پس از مدتی با تودیع وثیقه آزاد شده بود. او در آن پرونده به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به شش ماه حبس تعزیری محکوم شد؛ اما با بازگشایی مجدد پرونده، اتهامش تشدید و به «افساد فی‌الارض» تغییر یافت.
تجمع دانشجویان دانشگاه آزاد جمعی از دانشجویان دانشگاه آزاد برای اعتراض به افزایش چند برابری شهریه مقابل ساختمان مرکزی این دانشگاه تجمع کردند. شهریه ثابت رشته‌های علوم انسانی که در ترم گذشته حدود 2 میلیون تومان بود، در ترم جدید به بیش از 11 میلیون تومان رسیده است. یکی از دانشجویان این دانشگاه نیز گفت:پس از گذراندن 6 یا 7 ترم تحصیل، شهریه من تقریباً پنج برابر شده است.
تجمع در اعتراض به افزایش شهریه‌ها روز یکشنبه ۹ شهریور ۱۴۰۴، دانشجویان دانشگاه هنر و معماری پارس تهران در اعتراض به افزایش ۵۳ درصدی شهریه دست به تجمع زدند. دانشجویان گفتند: «تحصیل حق ماست، نه کالایی برای فروش! این افزایش بی‌رویه، آینده علمی و اجتماعی ما را نابود می کند.»
روز یکشنبه
۹
شهریور ۱۴۰۴، فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی
خارج کشور برای دومین روز متوالی مقابل وزارت بهداشت و درمان تهران
تجمع کردند.
مراسم اهدای جایزه صلح آخن در آلمان محمد سلیمان نژاد، سخنگوی خبرنامهٔ امیرکبیر به نمایندگی از رسانه جنبش دانشجویی ایران، در شامگاه دوشنبه ۱۰ شهریور ۱۴۰۴، جایزهٔ صلح آخن را دریافت کرد. وی در سخنرانی خود ضمن اشاره به رسالت خبرنامهٔ امیرکبیر که «بازتاب صدای همهٔ دانشجویان» است، سیاستهای دوگانه دولتهای اروپایی و به ویژه دولت آلمان را درباره مسائل مربوط به ایران محکوم کرد. او در ادامه گفت: «مبارزهٔ دانشجویان ایرانی بخشی از کوشش ملی ایرانیان برای دستیابی به آزادی و عدالت و در پیوند با حرکت همه مردم جهان برای دستیابی به صلح، امنیت و آرامش است». سلیمان نژاد همچنین، پیام روشن خبرنامهٔ امیرکبیر را خطاب به دولت آلمان و اجتماعات این کشور بازخوانی کرد، بخشهایی از این پیام را می خوانید: «اگر صادقانه آرزومند صلح پایدار در خاورمیانه هستید، هرگز نباید جمهوری اسلامی را در خانه خود نادیده بگیرید. نمی توان همه توجه را به غرب آسیا یا شرق اروپا اختصاص داد، در حالی که هر روز و همواره با سرکوب جوانان ایرانی کنار می‌آیید... ... ملت ایران مبارزه خود را ادامه می‌دهد اما افزایش فشار دیپلماتیک از سوی شما بر جمهوری اسلامی و قطع همکاری با این رژیم، حداقل چیزی است که ما از شما در یک چارچوب انسانی و شرافتمندانه مطالبه می‌کنیم.»
اعتراض به کیفیت پایین غذا دانشجویان دانشکده پرستاری ایذه، روز سه شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۴، نسبت به کیفیت پایین غذای ارائه شده در این مرکز آموزشی اعتراض کردند. آنان با ارسال تصاویر و گزارشهایی به خبرگزاریها از وجود سنگ، مو، شیرهای تاریخ گذشته و کنسروهای فاسد در غذاهای خود خبر دادند و اعلام کردند که طی یک سال گذشته بارها موضوع را به شبکه بهداشت و درمان ایذه، فرماندار و دانشگاه علوم پزشکی اهواز اطلاع داده‌اند، اما نه تنها اقدامی صورت نگرفته بلکه کیفیت غذا بدتر شده است. این دانشجویان در واکنش به اعتراض‌ها، حتی با تهدید به اخراج و پرونده‌سازی مواجه شده‌اند.
اخراج گسترده دانشجویان از خوابگاهها شماری از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه تهران روز سه شنبه شب ۱۱ شهریور ۱۴۰۴، در اعتراض به مصوبه جدید هیات رئیسه این دانشگاه، در میدان اصلی کوی پسران و همچنین در خوابگاه فاطمیه دختران تجمع کردند. براساس این مصوبه، تخصیص خوابگاه و حتی امکان سرترم برای دانشجویان ترم دهم کارشناسی و دکترای و همچنین ترم ششم کارشناسی ارشد، منوط به تأیید کمیسیون موارد خاص، تخلیه خوابگاه و تسویه بدهیها شده است. طبق این تصمیم، اسکان این گروهها تنها یک ماه پس از آغاز ترم و در صورت وجود ظرفیت خالی انجام می‌گیرد. این مصوبه در عمل به معنای اخراج صدها دانشجو از خوابگاههاست و پیامدهای آن تمام مقاطع و ورودیها را دربر خواهد گرفت. دانشجویان تأکید می‌کنند تکمیل دوره تحصیلی بدون دسترسی به خوابگاه برای آنها غیرممکن است.
اعتراض دانشجویان به افت کیفیت غذا بر اساس گزارشهای دریافتی، روز پنجشنبه ۱۳ شهریور ۱۴۰۴، دانشجویان خوابگاه دانش دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، در اعتراض به افت کیفیت و بهداشت غذا، غذای خود را در محوطهِ سلف پردیس چیدند. دانشجویان خوابگاه دانش دانشگاه صنعتی با تحریم غذای وبه صف کردن سینیها درسالن سلف سرویس و محوطه این خوابگاه اعتراض شان را نسبت به کیفیت غذاو نقض اصول اولیه بهداشتی به نمایش گذاشتند.
تجمع دانشجویان خوابگاه چمران شنبه شب ۱۵ شهریور ۱۴۰۴، جمعی از دانشجویان ساکن خوابگاه چمران دانشگاه تهران در اعتراض به افزایش ۴۷ درصدی قیمت غذا برای سال تحصیلی ۱۴۰۴–۱۴۰۵ و کیفیت نامطلوب وعده‌های سلف، تجمع کردند. دانشجویان با چیدن غذای خود بر روی زمین، به افزایش سنگین قیمت در برابر کاهش کیفیت غذا اعتراض کردند و خواستار پاسخگویی فوری مسئولان شدند. دانشجویان با حضور نمایندگان شورای صنفی خوابگاه، از جمله کارگروه تغذیه و دبیر شورا، مطالبات خود را صریح و بدون واسطه مقابل نمایندگان اداره کل امور خوابگاهها قرار دادند. شورای صنفی دانشگاه تهران اعلام کرد که مسئولان وزارتخانه یا نهادهای ذیربط حاضر به تضمین ارائه وعده ناهار در طول سال تحصیلی نشده‌اند؛ موضوعی که خشم دانشجویان را تشدید کرده است. پیش از آغاز تجمع، مأموران حراست با تهدید به عواقب برگزاری اعتراض، به نمایندگان شورا هشدار دادند؛ با این حال نمایندگان صنفی بر به‌حق‌بودن مطالبات تأکید کردند و اعلام کردند پیگیری‌ها تا حصول نتیجه ادامه خواهد یافت.
تجمع دانشجویان تربیت مدرس ظهر روز یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴، جمعی از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس در اعتراض به کیفیت غذا، سینیهای خود را در محدوه ساختمان مرکزی دانشگاه چیدند و مقابل دفتر ریاست تجمع کردند. دانشجویان حاضر در محل تجمع ضمن اعتراض شدید به کاهش کیفیت و تأخیر در ارائه وعده‌ها، خواستار پاسخگویی فوری مسئولان دانشگاه و پایان «رهاشدگیِ رفاهی» شدند. به گفته معترضان، تکرار این وضعیت به کاهش قابل توجه سلامت و رفاه دانشجویان منجر شده است.با اینحال یوسف حجت، رئیس دانشگاه تربیت مدرس، به‌جای پاسخگویی به دانشجویان معترض، پشت میز سلف نشسته و مشغول صرف غذا شد؛ اقدامی که خشم و اعتراض بیشتر دانشجویان را برانگیخت.
نارضایتی دانشجویان دانشگاه هاتف زاهدان روز یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴، جمعی از دانشجویان دانشگاه هاتف زاهدان در نامهای اعلام کردند که افزایش ناگهانی و چشمگیر شهریه‌ها، فشار مالی سنگینی بر آنان وارد کرده و بسیاری را در ادامه تحصیل با مشکل جدی مواجه ساخته است. دانشجویان گفته‌اند: «این افزایش هزینه‌ها نه‌تنها ادامه تحصیل بسیاری از دانشجویان را با چالش روبه‌رو کرده، بلکه عدالت آموزشی و فرصت برابر برای تحصیل را نیز تحت تأثیر قرار داده است.» آنان با ابراز نگرانی از وضعیت پیش‌آمده تأکید کرده‌اند: «مشکلات مالی و روحی ناشی از این افزایش شهریه‌ها، فضای آموزشی را متشنج کرده و امکان تمرکز بر تحصیل را از ما گرفته است.»
تجمع داوطلبان آزمون گواهینامه تخصصی پزشکی روز یکشنبه ۱۶ شهریور، تعدادی از داوطلبان آزمون گواهینامه و بورد تخصصی پزشکی برای دومین روز پیاپی مقابل ساختمان وزارت بهداشت در تهران دست به تجمع زده و خواستار رسیدگی به مطالبات خود شدند. معترضان به نتایج اعلامی، سطح دشوار سؤالات، شیوه تصحیح و سختی آزمون اعتراض داشتند.
سومین خودکشی در دانشگاه محقق اردبیلی در شامگاه یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴، بار دیگر خوابگاه دانشگاه محقق اردبیلی شاهد اتفاقی هولناک بود. سومین خودکشی طی یک سال گذشته، این بار یک دانشجوی دختر. این فاجعه تازه، زخمهای قدیمی را دوباره سرباز کرده است. گزارشهای متعدد دانشجویان نشان می دهد جو امنیتی، تهدیدها، پرونده سازیهای کمیته انضباطی و فشارهای سیستماتیک حراست، نقش مستقیمی در دامن‌زدن به موج خودکشیها داشته است. دانشجویان می‌گویند حراست دانشگاه، به‌جای صیانت از امنیت دانشجویان، خود به منبع تهدید و آزار بدل شده است. نامهایی چون سیفی، معاونت حراست دانشگاه، بارها در روایتهای دانشجویان تکرار می شود؛ کسی که به‌گفته بسیاری از آنان، با ایجاد فضای رعب، تعرض به دختران و اعمال فشار مداوم، آزادیهای دانشجویان را به گروگان گرفته است.
خودکشی فارغ‌التحصیل دانشگاه علوم پزشکی اهواز دوشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۴، اکرم شیری، پزشک متخصص بیماریهای داخلی بیمارستان ایرانمهر سراوان و فارغ‌التحصیل دانشگاه علوم پزشکی اهواز، در پانسیون محل استراحت خود با مصرف دارو به زندگی خود پایان داد. این نخستین بار نیست که در بیمارستانهای سراوان چنین حوادث تلخی رخ می دهد. خرداد و مرداد سال گذشته، در فاصله کمتر از یک ماه، دو پزشک اورژانس در بیمارستانهای ایرانمهر و رازی سراوان به نامهای دکتر فاطمه رضایی پور و دکتر مهران خسروانیان اقدام به خودکشی کرده و به زندگی خود پایان دادند و همچنین، یک پرستار بلوچ بیمارستان ایرانمهر نیز در ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۳، دست به خودکشی زده بود.
پیام دو دانشجوی زندانی از دل زندان با آغاز سال تحصیلی، دو دانشجوی نخبه زندانی نوشتند: «امروز دانشگاهها به زندان می مانند و زندانها به دانشگاه. کتابها زیر خفقان ورق نمی خورند و مهر امسال هنوز بوی خون در خود دارد…» آنها تأکید کرده‌اند: «از پشت میله‌ها تا کلاسهای درس، دست در دست هم برای آزادی می جنگیم. سلول می تواند میدان مقاومت باشد و دانشگاه کانون مبارزه.» در پایان آمده است: «سرنوشت ایران را اراده ما رقم می زند؛ ایرانی آزاد، جمهوریخواه، دموکراتیک و بی‌اعدام و شکنجه.... نبرد برای آزادی دستهای ما را از زندان تا دانشگاه پیوند می‌زند در روزگار اعدام و سرکوب، در لبه پرتگاه جنگ و ویرانی، در مواجهه با بحران های عظیم و در زمانی که بسیاری از مردم ایران زیر خط فقر برای زنده ماندن در تلاشند و کودکان‌شان از تحصیل محروم، از درهای دانشگاه و مدرسه به سوی کدام آینده روشن می توان گام برداشت؟» امیرحسین مرادی/ علی یونسی
(منابع استفاده شده برای تهیه این مجموعه: تلگرام دانشجویان متحد، آسیانیوز ایران، ایران اینترنشنال، تلگرام خبرنامهٔ امیرکبیر، تلگرام آموزشکده توانا، ایران‌وایر، کانال ایکس کانون حقوق بشر ایران، هرانا، تلگرام دانشجویان پیشرو، هم میهن، رویداد۲۴، تلگرام کنشگران حقوق بشر ایران)
نبرد خلق شماره ۴۹۴ - سه شنبه اول مهر ۱۴۰۴ برابر با ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۵
|